Vườn C Bui Chiu Cui Cùng

Murakami Haruki

Phm Vũ Thnh dịch

 

 

 

Tôi đă làm nghề cắt cỏ thuê đâu khoảng năm 18, 19 tuổi, tức là đă 14, 15 năm trước. Thời xa xưa rồi.

Thỉnh thoảng có khi tôi lại nghĩ 14, 15 năm trước th́ cũng chẳng là thời xa xưa ǵ mấy. Cái thời mà Jim Morrison ca bản Light My Fire, hay Paul McCarney ca bản Long and Winding Road (có lẽ là trước hay sau đấy một tí, nhưng đại khái th́ cỡ thời đại ấy) mà bảo là thời xa xưa quá, th́ tôi cảm thấy thiếu xác-thực thế nào ấy. Bởi tôi nghĩ bản thân tôi bây giờ, so với thời ấy, thấy cũng chẳng đổi khác bao nhiêu.

Mà không, đâu có thể thế được. Chắc chắn là tôi đă thay đổi nhiều rồi chứ. Nếu không nghĩ thế th́ có quá nhiều sự việc không sao giải thích được.

Ô-kê, vậy th́ tôi đă thay đổi nhiều rồi. Và 14, 15 năm trước quả là thời xa xưa rồi.

Thời ấy, gần nhà tôi (lúc ấy tôi vừa mới dọn đến) có trường công lập trung học cấp hai; mỗi lúc tôi đi mua đồ hoặc tản bộ đều đi qua trước cổng trường. Vừa đi vừa lơ đăng ngắm đám học tṛ đang tập thể dục, hay vẽ tranh, hay chọc phá nhau. Chẳng phải tôi thích thú ǵ mà ngắm, chỉ v́ chẳng có ǵ khác để ngắm đó thôi. Ngắm hàng cây anh đào bên tay phải cũng được, nhưng ngắm học tṛ trung học cấp hai vẫn hơn.

Cứ thế, mỗi ngày ngắm đám học tṛ ấy, bỗng một hôm tôi nghĩ ra: "Đám học tṛ này đều khoảng 14, 15 tuổi cả". Điều này đối với tôi là một phát hiện khá đáng kể và có chút kinh ngạc. 14, 15 năm trước đây th́ đám này hoặc chưa được sinh ra, hoặc có vừa mới sinh ra th́ cũng chỉ là khối thịt đỏ hỏn chẳng có ư thức ǵ. Vậy mà bây giờ th́ đă biết mang nịt vú, biết thủ dâm, biết viết những bưu thiếp vớ vẩn gửi cho tụi Disc Jockey chọn quay đĩa nhạc, biết trốn vào góc kho chứa đồ thể dục mà hút thuốc lá, biết dùng hộp phun sơn đỏ viết bậy chữ "sex" lên tường nhà người ta, và có lẽ c̣n đọc truyện "Chiến tranh và Hoà b́nh" nữa.

Chao ôi!

Tôi quả thật đă nghĩ: Chao ôi!

Chứ 14, 15 năm trước th́ tôi làm nghề cắt cỏ thuê cho người ta đấy.

oOo

Kư ức là thứ giống như tiểu thuyết, hoặc tiểu thuyết là thứ giống như kư ức.

Tôi cảm nhận thiết thực như thế từ ngày bắt đầu viết tiểu thuyết. Kư ức là thứ giống như tiểu thuyết, hoặc... vân vân...

Cho dù có ráng điều chỉnh h́nh dáng đến đâu đi nữa, mạch văn cũng xiên bên này xẹo bên kia, cuối cùng có khi chẳng ra văn mạch ǵ ráo cả. Có vẻ cứ như là ḿnh đang cố xếp chồng mấy con mèo con mềm nhũn, con này lên con kia. Âm ấm tay, mà lại chênh vênh thế nào ấy. Lắm khi tôi nghĩ thứ này mà là món hàng bán được sao? (mà hàng bán được thật đấy), thiệt là mắc cỡ. Quả thật có khi c̣n đỏ mặt lên v́ xấu hỗ nữa. Đến tôi mà phải đỏ mặt lên th́ cả thế giới cũng đỏ mặt lên thôi.

Tuy nhiên, nếu nắm được rằng sự tồn tại của con người (dựa trên cơ sở lư-do tương đối thuần túy của sự việc) là hành-vi cực kỳ điên khùng, th́ chuyện điều ǵ đúng, điều ǵ sai, chẳng c̣n quan trọng ǵ mấy. Từ đó mới sinh ra kư ức, sinh ra tiểu thuyết. Sự thực này th́ đă hẳn, giống như một thứ động-cơ vĩnh viễn không ai ngăn lại được. Động-cơ ấy vừa phát ra tiếng "lạch cạch" vừa đi ṿng quanh thế giới, vẽ lên mặt đất một đường dài không bao giờ dứt.

Con người nghĩ: cứ thế song suốt được th́ tốt quá nhỉ. Thế nhưng làm sao mà song suốt được chứ. Bởi chẳng có cách nào để song suốt được cả.

Mà dù vậy, biết làm thế nào bây giờ?

Bởi lư do như thế cho nên tôi lại thu tập mấy con mèo con ấy mà xếp chồng lên nhau. Đám mèo con nhũn nhăo và thật mềm mại. Không biết khi mở mắt ra thấy bị xếp chồng lên nhau kiểu những thanh gỗ nhóm lửa trại như thế, lũ mèo con ấy suy nghĩ như thế nào nhỉ? Có lẽ chúng chỉ nghĩ: "Ủa, sao kỳ vậy?", thế thôi. Nếu quả thật như thế (chúng chỉ nghĩ thế thôi) th́ tôi được cứu rỗi phần nào.

Chuyện là như thế.

oOo

Tôi làm nghề cắt cỏ thuê đâu khoảng tuổi 18, 19, cho nên là chuyện xa xưa quá rồi. Khoảng ấy, tôi có người yêu cùng tuổi, nàng có chút sự t́nh nên phải ở một phố xa. Chúng tôi chỉ gặp được nhau mỗi năm tổng cộng chừng hai tuần lễ. Trong hai tuần ấy, chúng tôi làm t́nh, hay đi xem chiếu phim, đi ăn khá sang, hay chuyện tṛ không dứt từ chuyện này sang chuyện khác. Rồi cuối cùng thế nào cũng căi nhau vang động, rồi lại làm hoà, và lại làm t́nh với nhau. Nghĩa là, tất cả mọi chuyện các cặp yêu nhau trên thế giới nói chung, làm với nhau, th́ chúng tôi cũng đă làm với nhau theo kiểu phim rút gọn ấy.

Tôi có thật sự yêu nàng không, đến nay tôi cũng không hiểu rơ. Nhớ lại được, nhưng chẳng hiểu rơ. Chuyện thế vẫn có thật đấy. Tôi th́ thích dùng bữa chung với nàng, thích ngắm nàng cởi bỏ dần từng mảnh y phục, mà vào trong âm-hộ nàng th́ cũng thích. Thích cả chuyện ngắm nàng làm t́nh xong lại áp mặt vào ngực tôi mà nói chuyện, hay nhắm mắt ngủ. Nhưng, chỉ thế thôi. Hoàn toàn chẳng có ǵ hơn thế.

Ngoài vỏn vẹn hai tuần lễ gặp nàng, đời tôi thời ấy có lẽ rất đơn điệu. Thỉnh thoảng đến đại học nghe giảng bài, qua được vừa đủ số môn học cho bằng người ta. C̣n th́ đi xem phim một ḿnh, dạo chơi thơ thẩn vô chủ đích trên phố, hay ḥ hẹn với bạn gái thân mật nhưng không có khoản làm t́nh. Vốn tính không quen chuyện tụ họp đông người để chơi đùa náo động, nên người chung quanh nghĩ tôi là người trầm lặng. Khi chỉ có một ḿnh th́ chuyên nghe toàn là nhạc Rock and Roll. Những lúc ấy, cảm thấy có vẻ vui sướng, mà cũng cảm thấy có vẻ buồn bực. Nhưng vào thời ấy th́ ai cũng thế cả.

Vào một buổi sáng mùa hè, đầu tháng 7, tôi nhận được lá thư dài của người t́nh, bảo là muốn chia tay. Em đă yêu anh suốt từ ngày xưa, bây giờ vẫn yêu, và sẽ c̣n yêu,... vân vân. Nói tóm lại là muốn chia tay đó thôi. Bởi nàng đă có người yêu mới. Tôi lắc đầu, hút sáu điếu thuốc, ra ngoài uống bia lon, rồi trở về pḥng, hút thuốc nữa. Và đă bẻ găy ba cây bút ch́ độ cứng HB trên bàn học. Cũng chẳng phải giận tức ǵ. Chỉ bối rối không biết phải làm ǵ thôi. Thế rồi thay áo quần, đi làm. Từ đó, trong một khoảng thời gian, người chung quanh bảo là tôi dạo này trông vui tươi quá nhỉ. Cuộc đời thật khó hiểu.

Trong năm ấy, tôi làm thêm việc cắt cỏ thuê. Hăng cắt cỏ ở gần ga Kaido trên tuyến tàu điện Odakyu, khá phát đạt. Nói chung, người ta xây nhà thường trồng cỏ. Hoặc nuôi chó. Việc này giống như là phản xạ có điều kiện. Có người làm cả hai chuyện. Thế cũng tốt. Vườn cỏ xanh trông đẹp mắt, mà chó nuôi cũng dễ thương. Nhưng chỉ nửa năm thôi, mọi người bắt đầu chán. Vườn cỏ cứ phải cắt hoài, mà chó th́ phải dắt đi chơi. Khó mà làm vui thích được măi.

Đại khái v́ thế mà chúng tôi mới có việc cắt cỏ thuê cho những người như thế. Tôi lấy được việc ấy vào mùa hè năm trước từ Ban Giúp đỡ Sinh viên của đại học.

Ngoài tôi c̣n có nhiều sinh viên khác vào làm nữa, nhưng tất cả đă nghỉ việc ngay sau đó, nên chỉ c̣n có mỗi ḿnh tôi. Công việc th́ cực nhọc nhưng thù lao khá. Lại nữa, chẳng cần phải nói ǵ nhiều với khách hàng cũng được. Hợp với tôi. Kể từ lúc bắt đầu làm việc ấy, tôi đă để dành được một món tiền khấm khá. Định dùng làm kinh phí du lịch mùa hè đâu đó với người t́nh. Nhưng bây giờ đă chia tay nhau mất rồi nên kinh phí ấy không cần nữa. Trong một tuần sau khi nhận được bức thư chia tay ấy, tôi đă suy tính nên dùng số tiền ấy vào việc ǵ. Nói đúng ra th́ cũng chẳng có chuyện ǵ để suy nghĩ ngoài chuyện dùng số tiền ấy. Cả một tuần lễ lửng lơ chả ra đâu vào đâu cả. Đến cả dương-vật của chính ḿnh cũng ngờ ngợ là dương-vật của ai khác. Ai đấy, tôi chẳng biết là ai, đang cắn nhẹ vào núm vú nhỏ bé của nàng. Có cảm giác sao đâu thật kỳ dị.

Kết cuộc cũng chẳng nghĩ ra cách dùng số tiền ấy. Cũng đă có người nào đấy dạm bán chiếc xe cũ Subaru 1000 phân khối. Món hàng không tệ mà giá cả cũng vừa túi tiền, nhưng không hiểu sao tôi vẫn chẳng dứt khoát được để mua. Cũng đă muốn đổi bộ loa mới, nhưng lại không hợp với nhà trọ bằng gỗ nhỏ xíu của tôi. Dọn qua nhà trọ khác cũng có thể được, nhưng chẳng nghĩ ra lư do phải đổi chỗ ở. Mà dọn qua nhà trọ mới rồi th́ lại không c̣n tiền để đổi bộ loa.

Chẳng biết tiêu số tiền ấy vào đâu. Rốt cuộc, chỉ mua một chiếc áo sơ-mi polo mùa hè với vài đĩa nhạc, phần c̣n lại vẫn c̣n nguyên. Rồi mua thêm một đài bán dẫn tính-năng tốt hiệu Sony có loa lớn, nghe đài FM rất rơ.

Sau tuần lễ ấy, tôi để ư đến một sự thực. Đó là, nếu không biết tiêu tiền vào đâu, th́ chuyện kiếm tiền để chẳng tiêu vào đâu cả ấy cũng chẳng có ư nghĩa ǵ. Một sáng nọ, tôi nói với chủ hăng cắt cỏ thuê là muốn nghỉ việc. Bởi sắp sửa phải học thi rồi, mà trước đó cũng muốn đi du lịch. Chứ chẳng lẽ lại nói là không cần tiền nữa!

-"Vậy hả? Tiếc quá". Chủ hăng (một trự ra dáng nhà chuyên môn trồng tỉa) nói. Rồi thở dài, ngồi xuống ghế mà hút thở ra khói thuốc. Mặt ngước lên trần nhà, đầu đảo một ṿng trên cổ kêu "lụp cụp". -"Cậu quả là làm việc giỏi. Trong đám sinh viên làm thêm, cậu là người làm lâu nhất, mà khách hàng cũng khen ngợi lắm. Ừm, c̣n trẻ mà làm thật giỏi đấy".

-"Cảm ơn ông". Tôi nói. Thật vậy, tiếng tăm làm việc của tôi thật là tốt. Nhờ làm việc chu đáo. Đại loại dân làm thêm thường chạy máy cắt cỏ điện-động cỡ lớn để cắt bừa cỏ đi, chỗ sót lại th́ cắt tay qua loa. Làm thế th́ chóng xong, mà đỡ mệt. Cách tôi làm hoàn toàn khác. Dùng máy cắt sơ qua, xong cắt lại bằng tay cẩn thận. Tất nhiên cỏ cắt đẹp hẳn. Nhưng thu hoạch kém hơn. Bởi thù lao tính bao cho từng nhà. Cứ theo diện tích đại khái của vườn cỏ mà định giá. Lại nữa, cứ khom lưng mà cắt cỏ nên lưng đau mỏi nhừ. Nỗi đau này không phải là người thực tế cắt cỏ th́ không sao hiểu thấu được. Chưa quen việc th́ nội chuyện đi lên đi xuống cầu thang là đă đủ khó nhọc rồi.

Chẳng phải v́ muốn được tiếng tăm tốt mà tôi cắt cỏ cẩn thận thế đâu. Nói ra th́ khó tin nhưng quả thật chỉ v́ tôi thích cắt cỏ. Cứ mỗi buổi sáng mài kéo cắt cỏ, chất máy cắt cỏ lên xe van, chạy đến nhà khách hàng mà cắt cỏ. Đủ loại vườn tược, đủ loại cỏ, đủ loại vợ người. Có bà hiền hậu tử tế, có bà thô tạp. Có cả bà vợ trẻ mặc áo thun cổ rộng, không nịt vú, cứ thế ngồi trước mặt tôi đang cắt cỏ mà cho xem cả đầu vú nữa.

Dù ǵ đi nữa, tôi cũng đă tiếp tục cắt cỏ thuê. Phần lớn là vườn cỏ mọc cao. Cứ như là bụi cỏ dại. Cỏ càng mọc cao, cắt cỏ càng có ư nghĩa. Bởi khi xong công việc, ấn tượng của khu vườn hoàn toàn đổi khác. Cảm giác này thật tuyệt vời. Cứ như là tầng mây đen dày vừa được vén lên cho ánh dương rạng rỡ phủ chan hoà lên vạn vật.

Có một lần, sau khi xong việc, tôi đă làm t́nh với bà chủ nhà. Khoảng tuổi 32, 33. Nàng nhỏ người, vú nhỏ săn chắc. Đóng cả cửa gỗ chống mưa, tắt hết đèn, chúng tôi làm t́nh trong căn pḥng tối mịt. Nàng để nguyên áo đầm, cởi bỏ quần lót, ngồi lên người tôi. Không để tôi chạm tay vào phần ngực trở xuống. Da thịt nàng mát lạnh quá chừng mà bên trong nàng lại ấm áp. Nàng hầu như chẳng nói lời nào. Tôi cũng lặng im. Lai áo đầm của nàng cọ xát thành tiếng "sột soạt", lúc nhanh lúc chậm. Nửa chừng, chuông điện thoại reo. Reo một hồi rồi ngừng bặt.

Về sau, có lúc bất chợt tôi nghĩ không chừng v́ chuyện ấy mà người t́nh đă chia tay với tôi. Cũng chẳng có lư do ǵ để phải nghĩ như thế. Vẩn vơ nghĩ như thế thôi. Tại tiếng chuông điện thoại không bắt ấy. Nhưng cũng chả sao. Chuyện đă xong rồi.

-"Nhưng mà kẹt lắm đây". Chủ hăng nói. -"Bây giờ mà cậu rút th́ không sao làm cho xong các chỗ đă đặt làm. Mùa này là bận rộn nhất mà".

Đúng vào mùa mưa lâm râm nên cỏ tha hồ vươn cao.

-"Hay là thế này, cậu làm thêm một tuần nữa thôi, được không? Trong ṿng một tuần ấy có thể có thêm người làm, thế nào cũng xoay sở được. Nếu cậu giúp được cho thế th́ tôi trả thêm tiền thưởng".

Cũng được, tôi đáp. Chẳng có dự định ǵ gấp hay đặc biệt, mà công việc th́ tôi cũng chẳng ghét bỏ ǵ. Mà trớ trêu thật chứ. Đúng vào lúc ḿnh nghĩ là không cần tiền th́ lại có tiền vào.

Ba ngày sau đó liên tục nắng tốt, chỉ một ngày mưa, rồi lại ba ngày nắng tốt. Tuần lễ cắt cỏ thuê cuối cùng của tôi đă qua đi như thế. Trời hè. Mà lại là những ngày hè tuyệt đẹp đến mê tơi. Trên nền trời xanh có những cụm mây trắng lơ lửng như những hoài-niệm cũ. Ánh nắng châm chích như đốt da ḿnh. Da lưng của tôi đă lột sạch ba lần, tuyền một màu đen sẩm. Đến phía sau vành tai cũng đen thui.

Buổi sáng cắt cỏ thuê cuối cùng, tôi mặc áo thun, quần soóc, mang giày quần vợt, kính mát, lên xe van đến vườn cỏ cuối cùng phải cắt của ḿnh. Máy nghe đài trong xe đă hỏng nên tôi mang theo chiếc máy bán dẫn, mở nghe nhạc Rock and Roll vừa lái xe. Nhạc của Cleadence hoặc Grand Funk, đại khái thế. Mọi thứ trên đời xoay ṿng quanh mặt trời mùa hạ. Tôi huưt sáo miệng vài hồi, lúc không huưt sáo th́ hút thuốc. Người xướng ngôn đài FEN của quân đội Mỹ liên tiếp phát âm những địa danh Việt Nam trầm bổng lạ tai.

Chỗ cắt cỏ thuê cuối cùng của tôi nằm gần sân bóng Yomiuri Land. Chán thật. V́ cớ ǵ mà người ở tuốt dưới huyện Kanagawa lại phải gọi đến dân cắt cỏ thuê ở tận trên Setagaya kia chứ? Nhưng tôi cũng chẳng có quyền ǵ mà cằn nhằn về chuyện ấy. Bởi chính tôi đă chọn chỗ này mà. Buổi sáng đến hăng th́ các chỗ cần làm trong ngày đă được niêm yết trên bảng đen, mỗi người tự ḿnh chọn lấy chỗ muốn làm. Đại loại th́ ai cũng chọn chỗ gần. Đi lại nhanh chóng để làm được nhiều chỗ. Tôi th́ ngược lại, nhắm chỗ xa. Lần nào cũng thế. Ai cũng lấy làm lạ về chuyện này. Bởi như đă nói, tôi là người làm việc lâu năm nhất trong đám sinh viên làm thêm, nên có quyền ưu tiên chọn chỗ làm trước mọi người.

Cũng chẳng có lư do ǵ đặc biệt. Chỉ v́ tôi thích đi xa, thế thôi. Thích đến vườn xa, cắt cỏ nơi xa. Thích ngắm phong cảnh nơi xa trên đoạn đường xa. Mà giải thích kiểu này có lẽ chẳng ai hiểu cho.

Tôi chạy xe với tất cả các cửa sổ mở toang. Càng rời xa đô thị, gió càng mát, và cây cỏ càng đậm màu. Mùi cỏ và mùi đất khô nồng thêm, đường viền giữa mây và màu trời in rơ thêm. Thời tiết tuyệt vời. Ngày nắng tốt tuyệt hảo cho một chuyến du lịch nhỏ của một đôi t́nh nhân. Tôi nghĩ đến biển mát lạnh cùng băi cát nóng bỏng. Rồi đến một căn pḥng nhỏ ướp lạnh sẵn bằng máy điều hoà không khí cùng tấm khăn trải giường màu xanh mới, c̣n nguyên nếp hồ. Chỉ có thế thôi. Ngoài ra, chẳng nghĩ đến ǵ khác cả. Băi cát và tấm khăn trải giường màu xanh thay phiên nhau hiện lên trong trí tôi.

Cả lúc dừng xe đổ xăng cho đầy b́nh ở trạm xăng, tôi cũng đă nghĩ như thế. Tôi nằm dài trên đám cỏ bên cạnh trạm xăng, lơ đăng ngắm người phục vụ đang kiểm dầu nhớt hay lau kính xe. Áp tai xuống mặt đất th́ nghe được nhiều thứ tiếng động. Nghe cả tiếng ǵ như tiếng sóng nơi xa. Nhưng tất nhiên đấy chẳng phải là tiếng sóng thật. Mà chỉ là tổng hợp của rất nhiều thứ tiếng động thu hút vào ḷng đất, hoà trộn nhau mà thành. Có chú sâu nhỏ đang ḅ trên nhánh cỏ ngay trước mắt tôi. Loài sâu màu lục có cánh. Chú ḅ đến tận đầu mút ngọn cỏ, ngơ ngẩn một lúc, rồi ḅ ngược trở lại đường cũ. Mà thấy chú cũng chẳng có vẻ ǵ thất vọng cả.

Chú sâu có phải cũng đang cảm thấy trời nóng đó không? Chẳng hiểu.

Chỉ mười phút là đổ xăng xong. Người phục vụ bóp kèn xe gọi tôi.

oOo

Căn nhà tôi hướng đến nằm ở lưng chừng ngọn đồi. Một ngọn đồi thoai thoải trang nhă. Hai bên đường ngoằn ngoèo ḅ lên đồi trồng hai hàng cây cử [1] san sát nhau. Trong vườn nhà nọ có hai cậu bé đang trần truồng cầm ṿi nước xịt vào nhau. Những tia nước bắn lên tạo thành một mống trời nho nhỏ cỡ 5 cen-ti-mét. Có ai đấy đang luyện đàn dương cầm bên cửa sổ mở rộng. Nghe thật điêu luyện. Đến có thể nhầm là đang nghe từ đĩa nhạc.

Tôi dừng xe trước nhà, bấm chuông. Chẳng ai lên tiếng. Chung quanh im vắng lạ thường. Chẳng thấy bóng người nào cả. Có cảm giác như là giờ ngủ trưa thường có ở các nước thuộc hệ Tây Ban Nha. Tôi bấm chuông một lần nữa. Rồi kiên nhẫn chờ.

Ngôi nhà xinh xắn, dễ thương. Tường trét vữa màu kem nhạt, giữa nóc nhà đâm lên một ống khói vuông vức cùng màu. Khung cửa sổ màu xám, buông rèm trắng. Cả hai khung cửa sổ đều cháy nắng từ đời nào. Nhà cổ, nhưng vẻ xưa cổ ấy thật hợp. Đến các vùng nghỉ mát th́ hay thấy loại nhà như thế này. Chỉ nửa năm có người ở, nửa năm bỏ trống. Ngôi nhà này toát ra vẻ như thế. Sự hiện diện của ngôi nhà toả ra mùi của đời sống.

Hàng rào chỉ cao đến ngang hông, bằng gạch chất lên nhau theo kiểu Pháp, bên trên trồng hoa hồng. Hoa tàn rụng cả rồi, chỉ c̣n lá xanh đang tẩm đầy ánh nắng chói chang mùa hạ. Không thấy được đến t́nh trạng cỏ, nhưng khu vườn trông thật rộng răi, có cây long năo lớn in bóng mát rượi lên tường nhà màu kem.

Tôi phải bấm chuông lần thứ ba mới thấy cửa chính từ từ mở ra, và một người đàn bà trung niên xuất hiện. Một người đàn bà to con dễ sợ. Tôi thuộc loại chẳng nhỏ con ǵ nhưng bà ta c̣n cao hơn tôi ít nhất là ba cen-ti-mét. Bề ngang giữa hai vai cũng rộng, ra dáng hùng hỗ như đang tức bực điều ǵ. Tuổi chừng trên dưới 50. Không phải là người đẹp nhưng mặt mũi cân đối. Tuy cân đối nhưng chẳng phải là khuôn mặt khiến người khác có cảm t́nh. Lông mày rậm, cằm vuông cho thấy vẻ ương ngạnh, đă nói ra là không bao giờ rút lời lại.

Bà ta, cặp mắt lờ đờ như c̣n ngái ngủ, nh́n tôi có vẻ phiền hà. Tóc cứng, uốn dợn sóng trên đầu đă có vài sợi bạc, từ vai áo đầm bằng vải màu nâu buông thơng hai cánh tay chắc nịch mà trắng bóc.

-"Ǵ đấy?". Bà ta hỏi.

-"Thưa, tôi đến để cắt cỏ trong vườn". Tôi nói, rồi tháo kính mát ra.

-"Vườn ǵ?". Bà nghẹo đầu. -"À, cậu đến cắt cỏ đấy nhỉ?"

-"Vâng, chúng tôi được điện thoại bảo đến đây".

-"Ừm, phải rồi. Cắt cỏ đấy nhỉ. Xem nào, hôm nay là ngày mấy?"

-"Thưa, ngày mười bốn".

Bà ta ngáp. -"Ờ, đă mười bốn rồi nhỉ". Rồi ngáp thêm một cái nữa. -"Mà này, có thuốc lá không?"

Tôi lôi bao thuốc lá Hope điếu ngắn ra, đưa một điếu thuốc cho bà, rồi châm lửa hộ. Bà ngước mặt lên, khoan khoái thở khói thuốc lên trời.

-"Vậy th́ cắt đi". Bà nói. -"Bao lâu th́ xong?"

-"Bà hỏi thời gian bao lâu?"

Bà ta hếch cằm ra trước, gật đầu.

-"C̣n tùy vườn rộng bao nhiêu và cỏ cao đến đâu. Bà cho xem vườn, được không?"

-"Được chứ. Không xem th́ không làm được chứ ǵ".

Tôi theo chân bà ta đi ṿng xem khu vườn. Vườn phẳng, h́nh chữ nhật, rộng khoảng hai trăm thước vuông. Có bụi tú cầu và cây long năo. C̣n lại là cỏ. Dưới khung cửa sổ có hai lồng chim trống không bỏ ở đấy. Khu vườn có vẻ được chăm sóc đàng hoàng, cỏ mọc cũng không cao đến nỗi cần phải cắt ngay. Tôi có hơi thất vọng.

-"Cỡ này th́ hai tuần nữa mới phải cắt. Bây giờ th́ chưa cần".

-"Cắt bây giờ hay không th́ tôi định chứ, phải vậy không?"

Tôi liếc nh́n bà ta. Ừ, th́ đúng như thế rồi.

-"Tôi muốn cắt ngắn nữa kia. Và sẽ trả tiền cắt. Vậy là được chứ ǵ?"

Tôi gật đầu. -"Khoảng bốn tiếng đồng hồ th́ xong".

-"Ǵ mà lâu thế?"

-"Tôi muốn làm thong thả thôi". Tôi nói.

-"Ừ, thế cũng được". Bà ta nói.

Tôi ra xe lấy máy cắt cỏ điện-động với kéo cắt cỏ, cào cỏ, bao rác, b́nh thủy đựng cà-phê và đài bán dẫn, mang vào vườn. Mặt trời đă lên gần đỉnh đầu, nhiệt độ tăng nhanh. Trong lúc tôi mang đồ nghề vào vườn, bà ta bày ra ở ngưỡng cửa cỡ chục đôi giày, lấy giẻ phất bụi. Toàn là giày đàn bà, cỡ nhỏ cùng cỡ thật lớn.

-"Tôi nghe nhạc trong lúc cắt cỏ có được không ạ?". Tôi dạm hỏi.

Bà ta vẫn ngồi khom lưng, ngước lên nh́n tôi.

-"Được chứ. Tôi cũng thích nghe nhạc đấy".

Trước tiên, tôi dọn dẹp các viên sỏi rơi trong vườn, rồi chạy máy cắt cỏ. Để máy khỏi bị hại v́ chạm phải sỏi ấy. Máy cắt cỏ mặt trước có giỏ nhựa, cỏ mới cắt đều gom vào trong giỏ ấy. Giỏ đầy th́ tháo ra, sang cỏ qua bao rác để đem bỏ. Vườn rộng hai trăm thước vuông nên dù cỏ không cao cũng cắt được một lượng lớn. Mặt trời chiếu nắng "xèo xèo". Tôi cởi bỏ áo thun đẫm mồ hôi, chỉ c̣n độc một chiếc quần soọc. Cứ như là đang ở trong một ḷ nướng thịt ngoài trời, khá tráng lệ. Kiểu này th́ có uống bao nhiêu nước cũng thoát ra thành mồ hôi, chẳng thành giọt nước tiểu nào cả.

Chạy máy cắt cỏ khoảng một giờ xong, tôi nghỉ tay, ngồi dưới bóng cây long năo uống cà-phê đá. Lượng đường nghe thấm vào từng ngơ ngách trong thân thể. Trên đầu th́ ruồi không ngừng vo ve. Tôi bật máy nghe đài, vặn nút chọn chương tŕnh nhạc thích hợp. Khi nghe được ban Three Dog Night ca bản Mama Told Me, tôi ngừng tay vặn, nằm ngửa ra mà nh́n qua kính mát, đám lá cây, và ánh nắng len qua đám lá cây ấy.

Bà chủ nhà đến đứng cạnh tôi. Từ dưới nh́n lên, thấy bà ta cao to như cây long năo. Tay phải bà cầm ly rượu có nước đá lay động lấp lánh dưới ánh nắng hè.

-"Nóng chứ?". Bà ta hỏi.

-"Vâng". Tôi đáp.

-"Cơm trưa th́ tính sao?". Bà hỏi.

Tôi nh́n đồng hồ tay. 11 giờ 24 phút.

-"12 giờ th́ đi đâu đấy ăn trưa. Tôi thấy gần đây có quán hamburger".

-"Khỏi đi làm ǵ cho mất công. Tôi làm bánh ḿ kẹp thịt ǵ đấy cho".

-"Thật t́nh, không sao đâu. Lúc nào làm việc cũng ra ngoài ăn đấy mà".

Bà đưa ly rượu lên uống một hớp nửa ly. Rồi chun miệng thở ra một tiếng "phù".

-"Đừng lo. Bề nào th́ cũng làm cho ḿnh, nhân tiện làm cả cho cậu luôn. Ăn nhé?"

-"Nếu thế th́ xin bà. Cảm ơn bà".

-"Có ǵ đâu". Bà ta nói. Rồi đánh đưa hai vai, thong thả đi trở vào nhà.

Tôi cắt cỏ bằng kéo cho đến 12 giờ trưa. Trước tiên, xén thẳng những hàng cỏ so le từ lần cắt bằng máy, lấy cào tóm lại một chỗ. Xong cắt những chỗ đă không cắt được bằng máy. Việc làm rất công phu. Muốn làm bừa cho xong cũng làm được, mà muốn làm cho cẩn thận th́ cũng làm được. Nhưng cho dù có làm cẩn thận cũng chưa hẳn sẽ được khen. Có khi c̣n bị chê là chậm chạp nữa. Thế nhưng như đă nói, tôi th́ làm rất cẩn thận. Đấy là vấn đề tính cách con người. Và có lẽ là vấn đề ḷng tự hào nữa. Khi tiếng c̣i điểm 12 giờ trưa vang lên từ hăng xưởng nào đấy, th́ bà chủ nhà gọi tôi vào bếp, đưa cho miếng bánh ḿ kẹp. Bếp không rộng nhưng gọn gàng sạch sẽ. Ngoài cái tủ lạnh to tướng chạy nghe tiếng "rù rù" th́ thật là tĩnh lặng. Chén, đĩa, th́a đều là đồ cổ xưa. Bà ta mời bia nhưng tôi thoái thác v́ c̣n phải làm việc. Thay vào đó, bà cho nước cam. C̣n bà uống bia. Trên bàn ăn c̣n để một chai whisky White Horse chỉ c̣n một nửa. Dưới bồn nước, đủ thứ chai-không lăn lóc.

Bánh ḿ kẹp thật ngon. Giăm-bông, sà-lách, dưa leo kẹp vào bánh ḿ, thêm bột cay kích thích. Tôi khen: Ngon quá. Bà ta nói: Chỉ có bánh ḿ kẹp là tôi làm ngon. Bà ta chẳng ăn miếng nào cả. Chỉ nhấm nháp hai miếng dưa ngâm dấm, c̣n th́ uống bia suốt. Bà ta không nói chuyện ǵ, mà tôi cũng chẳng có chuyện ǵ để nói.

Đến 12 giờ rưỡi, tôi trở ra vườn. Vườn cỏ buổi chiều cuối cùng đây.

Tôi vừa nghe nhạc Rock and Roll từ đài FEN vừa cẩn thận xén đều vườn cỏ. Nhiều lần đă dùng cào để dọn sạch cỏ vụn, và kiểm điểm từ nhiều góc cạnh xem có cắt sót chỗ nào không, giống như việc thợ cắt móng tay vẫn làm. Đến một giờ rưỡi th́ xong được hai phần ba. Đă nhiều lần mồ hôi tươm vào mắt lại phải ra ṿi nước trong vườn để rửa mặt. Vài lần dương vật cương cứng lên, rồi lại xẹp xuống. Đang cắt cỏ mà cương cứng lên, thật là chuyện điên khùng.

Đến 2 giờ 20 phút th́ xong việc. Tôi tắt máy nghe đài, đi chân không một ṿng quanh vườn cỏ. Kết quả rất đáng hài ḷng. Không cắt sót mà cũng không cắt phạm vào đâu cả. Trơn tru như quả bóng.

"Cả bây giờ đây, em cũng vẫn yêu anh". Nàng viết trong bức thư cuối cùng như thế. "Em nghĩ anh hiền hoà và đáng trọng. Nhưng có khi em cảm thấy chỉ thế thôi th́ có lẽ không đủ. Tại sao lại nghĩ như thế th́ em cũng không hiểu. Em nghĩ nói như thế th́ tệ thật. Mà chẳng giải thích được ǵ cả. Tuổi 19 là tuổi thật đáng ghét. Lớn thêm vài tuổi nữa, có lẽ em sẽ giải thích được hay hơn. Nhưng mà, vài năm nữa có lẽ lại chẳng c̣n cần phải giải thích ǵ nữa".

Tôi ra ṿi nước rửa mặt, mang đồ nghề ra xe van, mặc áo thun mới. Rồi mở cửa chính thông báo là đă xong việc rồi.

-"Thế th́ uống bia đi nào". Bà chủ nhà nói.

-"Cảm ơn bà". Tôi nói. Bia th́ có uống cũng chẳng sao.

Hai người ra đứng cạnh nhau ở đầu khu vườn, ngắm vườn cỏ. Tôi uống bia, c̣n bà cầm ly cao nhỏ uống Volka Tonic không có chanh. Loại ly mà tiệm bán rượu hay tặng cho khách hàng. Ruồi vẫn không ngừng vo ve. Bà ta trông chẳng có chút ǵ là say cả. Chỉ hơi thở có hơi không tự nhiên. Tiếng thở "" như lọt qua giữa kẽ răng.

-"Cậu làm giỏi lắm". Bà khen. -"Từ trước đến nay, tôi đă gọi lắm người cắt cỏ thuê rồi, nhưng cắt cẩn thận cho thế này th́ cậu là người đầu tiên".

-"Cảm ơn bà". Tôi nói.

-"Chồng tôi lúc c̣n sống rất khó về chuyện cắt cỏ. Lúc nào cũng giành tự ḿnh cắt lấy. Ông ấy cắt cỏ cũng kỹ như cậu".

Tôi rút thuốc lá ra mời bà ta, rồi cả hai cùng hút thuốc. Bàn tay của bà to hơn bàn tay tôi. Cả ly rượu bên tay phải lẫn điếu thuốc Hope điếu ngắn bên tay trái trông nhỏ xíu. Ngón tay bà mập mạp, không đeo chiếc nhẫn nào. Móng tay có những đường vân dọc.

-"Ông ấy hễ có ngày nghỉ là chỉ cắt cỏ thôi. Mà chẳng phải là người quái kỳ ǵ đâu nhé".

Tôi thử tưởng tượng một tí về ông chồng của bà. Nhưng chẳng làm sao tưởng tượng ra được. Không khác ǵ phải tưởng tượng cho ra hai vợ chồng cây long năo vậy.

Bà ta lại thở ra một hơi "".

-"Ông ấy mất đi rồi...". Bà nói. -"tôi phải gọi người cắt cỏ thuê suốt từ đấy. Tôi th́ kém chịu nắng, con gái tôi cũng ghét phơi nắng đen da. Mà cho dù không ngại chuyện nắng làm đen da đi nữa, con gái c̣n trẻ mà đi cắt cỏ cũng đâu có được".

Tôi gật đầu.

-"Cách làm việc của cậu th́ tôi ưng ư lắm. Vườn cỏ th́ phải cắt như thế này mới đúng".

Tôi lại ngắm vườn cỏ một lần nữa. Bà ta ợ một tiếng.

-"Tháng sau lại đến làm nhé".

-"Tháng sau th́ không được đâu". Tôi nói.

-"Sao vậy?". Bà hỏi.

-"Hôm nay là ngày làm việc cuối cùng rồi". Tôi đáp. -"V́ không sớm trở lại đời sinh viên mà học hành th́ không xong được các môn học đâu".

Bà nh́n mặt tôi một lúc, nh́n xuống chân tôi, rồi trở lại nh́n mặt tôi.

-"Sinh viên à?"

-"Vâng". Tôi đáp.

-"Trường nào?"

Tôi nói tên trường đại học của ḿnh. Tên trường đại học chẳng làm bà ta chú ư. Bởi chẳng phải là trường đại học đáng chú ư. Bà ta đưa ngón tay trỏ găi sau vành tai.

-"Thế không c̣n làm việc này nữa à?"

-"Vâng, trong mùa hè năm nay". Tôi đáp. Trong mùa hè năm nay, sẽ không làm việc cắt cỏ nữa. Mà mùa hè năm sau, rồi mùa hè năm sau nữa, cũng không.

Bà ta hớp một ngụm Volka Tonic, ngậm phồng miệng như đang súc miệng, rồi nuốt từ tốn làm hai lần. Mồ hôi tươm đầy trên trán bà. Trông như những côn trùng nhỏ bám vào.

-"Vào trong nhà đi". Bà nói. -"Ngoài này nóng quá".

Tôi nh́n đồng hồ tay. 2 giờ 35 phút. C̣n sớm hay đă muộn cũng chẳng rơ. Công việc th́ đă xong cả rồi. Từ nay, chẳng c̣n phải cắt dù là một cen-ti-mét cỏ. Có cảm giác thật kỳ lạ.

-"Phải đi gấp à?". Bà ta hỏi.

Tôi lắc đầu.

-"Vậy th́ vào trong nhà uống tí ǵ lạnh rồi hăy đi. Không mất th́ giờ cậu đâu. Vả lại, có thứ này muốn cho cậu xem nữa".

Thứ này muốn cho xem?

Thế nhưng tôi không có th́ giờ để ngần ngừ. Bà ta đă nhanh nhẹn bước đi trước, chẳng ngoái nh́n lại phía tôi. Tôi đành bước theo. Trời nóng đến làm đầu tôi lơ lửng mơ hồ.

Bên trong nhà vẫn lặng yên như trước. Từ chỗ ngập lụt ánh nắng mặt trời buổi chiều hè, đột ngột bước vào trong nhà tối, phía sau mi mắt tôi nghe đau như có kim chích vào. Trong nhà như phảng phất một màng sợi bóng đêm đen nhạt đă lược qua nước lạnh. Bóng đêm như đă quen thuộc với căn nhà này đâu từ vài mươi năm trước rồi. Không tối đến mịt mùng, chỉ tối nhạt thôi. Không khí mát mẻ. Không phải là cái mát của máy điều hoà không khí, mà là cái mát do không khí lay động. Như có gió lọt vào từ đâu đó, và thoát ra từ đâu đó.

-"Phía này này". Bà ta nói, bước đi với tiếng dép "phành phạch" trên một hành lang thẳng. Hai bên hành lang có vài cửa sổ, nhưng tường rào nhà kế bên và những nhánh cây cử quá lớn ngăn cản ánh sáng từ bên ngoài. Nhiều thứ mùi phảng phất trong hành lang. Đều là những mùi tôi đă ngửi thấy từ trước. Những mùi mà thời gian tạo ra. Thời gian tạo ra những mùi ấy, rồi ngày nào đấy lại xoá tan đi. Mùi của áo quần cũ, bàn ghế cũ, sách cũ, đời sống cũ. Cuối hành lang có bậc cấp. Bà ta ngoái đầu lại xem có tôi đi theo không, rồi bước lên bậc cấp. Từng bậc cấp dưới chân bà rên lên tiếng gỗ nẻ.

Lên khỏi bậc cấp mới thấy ánh sáng chiếu vào. Từ khung cửa sổ không có màn che, ánh nắng hè chiếu thành vũng sáng trên sàn. Tầng trên này chỉ có hai pḥng. Một pḥng chứa đồ đạc, pḥng kia là một pḥng ngủ trông có vẻ ngăn nắp. Trên cửa pḥng màu lục nhạt đùng đục, có khung nhỏ bằng kính mờ. Lớp sơn màu lục đă có vài đường nứt, nắm cửa bằng đồng thau th́ chỉ chỗ tay vặn đă đổi sang màu trắng.

Bà ta chun miệng thở "phù" một tiếng, đặt ly Volka Tonic gần cạn lên bệ cửa sổ, rút chùm ch́a khoá trong túi áo đầm ra, mở khoá, vang lên tiếng động lớn.

-"Vào đi". Bà nói.

Chúng tôi bước vào pḥng. Trong pḥng tối om và ngột ngạt. Không khí hầm nóng tù hăm. Từ những khe hở trong cánh cửa gỗ chống mưa đóng kín bên ngoài, ánh nắng chiếu xuyên vào pḥng như vài miếng giấy bạc cán dẹp. Chẳng thấy ǵ trong pḥng cả. Chỉ lấp lánh bụi lơ lửng đây đó. Bà ta kéo màn cửa, mở cửa kính rồi vẹt cửa gỗ chống mưa kêu "rèn rẹt". Thoáng chốc, ánh nắng rực rỡ choáng mắt và gió nam mát rượi chan hoà tràn vào pḥng.

Căn pḥng trông có vẻ là loại pḥng điển h́nh của một thiếu nữ mười mấy tuổi. Bên cửa sổ có bàn học, phía đối diện có một chiếc giường gỗ nhỏ. Trên giường trải một tấm chăn màu xanh san hô, không một nếp nhăn. Và một chiếc gối đồng màu. Phía chân có một cái mền gấp xếp lại. Cạnh giường là tủ áo và tủ trang điểm. Trước tủ trang điểm xếp vài thứ đồ trang điểm như lược, kéo nhỏ, son môi, hộp phấn. Có vẻ không phải là người nhiệt tâm trang điểm.

Trên bàn học có tập vở và từ điển. Tiếng Pháp và tiếng Anh. Có vẻ đă được dùng nhiều rồi. Mà không phải lối dùng thô bạo, có vẻ đă được dùng cẩn trọng. Đĩa đựng bút có một nắm bút, sắp bằng đầu với nhau. Cục tẩy ṃn tṛn một đầu. Rồi đồng hồ báo thức, đèn bàn và cục chận giấy bằng thủy tinh. Vật nào cũng là thứ giản dị. Trên tường gỗ treo năm tấm tranh chim chóc màu sắc thiên nhiên, và một cuốn lịch toàn số. Tôi miết thử ngón tay lên mặt bàn th́ ngón tay bám đầy bụi trắng. Bụi bám đâu đă một tháng nay rồi. Cuốn lịch cũng đang ở trang tháng Sáu.

Nh́n chung căn pḥng có vẻ trống trải quá cho một cô gái ở tuổi dậy th́. Không có thú nhồi bông, cũng chẳng có h́nh ca sĩ nhạc Rock. Những món trang trí loè loẹt đă không có mà giỏ rác có h́nh hoa hoè cũng chẳng có. Trên tủ sách gắn vào tường, bày đủ loại sách. Sách văn học toàn tập, thi tập, tạp chí phim ảnh, tờ rời quảng cáo triển lăm hội hoạ,...... Sách b́a mỏng tiếng Anh cũng có mấy cuốn. Tôi thử tưởng tượng h́nh dáng cô chủ căn pḥng này nhưng chịu thua. Chỉ có khuôn mặt của người t́nh đă chia tay hiện lên trong trí mà thôi.

Bà chủ nhà trung niên to con ấy vẫn ngồi trên giường nh́n theo tôi. Bà ta nh́n theo hướng mắt tôi suốt từ năy đến giờ, nhưng có vẻ suy nghĩ ǵ đấy hoàn toàn khác. Mắt bà chỉ hướng theo tôi thế thôi, chứ thật ra chẳng nh́n ǵ cả. Tôi ngồi vào ghế cạnh bàn học, ngắm bức tường trét vữa sau lưng bà. Tường này chẳng treo ǵ cả. Chỉ trắng toát. Nh́n chăm chú một hồi, thấy như phần trên của bức tường đang chúi xuống phía trước. Cảm thấy như nó sắp đổ ập xuống đầu bà ta. Nhưng tất nhiên, chuyện đó không xảy ra. Chỉ nh́n thấy thế v́ ánh sáng thay đổi đó thôi.

-"Uống ǵ không?". Bà ta hỏi. Tôi lắc đầu từ chối.

-"Không làm khách cũng được mà. Có phải ăn vặt đâu mà sợ".

-"Vậy th́ xin bà thứ bà đang uống, pha nhạt bớt". Tôi nói và chỉ vào ly Volka Tonic.

Năm phút sau, bà ta trở lại, mang theo hai ly Volka Tonic và đĩa gạt tàn thuốc. Tôi uống một hớp Volka Tonic của ḿnh. Chẳng pha nhạt bớt tí nào cả. Tôi hút thuốc, chờ nước đá tan. Bà ta ngồi xuống giường, nhấm nháp ly Volka Tonic có lẽ c̣n đậm hơn nhiều so với ly của tôi. Thỉnh thoảng bà lại nhai nước đá "cụp cụp".

-"Thân thể tôi vững lắm". Bà ta nói. -"Nên không say đâu".

Tôi lơ lửng gật đầu. Bố tôi cũng đă vậy. Nhưng chẳng có ai đua với rượu mà thắng bao giờ. Chỉ là cho đến khi mũi ḿnh ngập mất dưới mực nước, mới để ư đến chuyện này chuyện kia đó thôi. Bố tôi mất năm tôi 16 tuổi. Cái chết rất thản nhiên. Chết như chẳng nhớ trước đó đă sống hay không.

Bà ta im lặng hồi lâu. Ly rượu di động, nghe tiếng nước đá "lanh canh". Từ cửa sổ đă mở, thỉnh thoảng có gió mát lùa vào. Gió từ hướng nam thổi qua ngọn đồi bên kia mà đến. Buổi chiều mùa hạ yên tĩnh đến muốn ngủ luôn một giấc. Từ xa đâu đấy có tiếng chuông điện thoại reo.

-"Mở tủ áo xem đi". Bà ta nói.

Tôi đến trước tủ áo, mở hai cánh cửa ra theo lời bà. Áo quần treo chen chúc trong tủ. Phân nửa là áo đầm, c̣n lại là váy, nịt ngực và áo khoác. Toàn là đồ mùa hè. Đồ cũ cũng có mà đồ mới như chưa xỏ tay lần nào cũng có. Váy phần lớn là váy mini. Kiểu cách và vật liệu đều không tệ. Chẳng đặc biệt quyến rũ mắt người ta, nhưng vẫn thật trang nhă đẹp mắt. Có được chừng này y phục th́ suốt mùa hè, mỗi lần ḥ hẹn có thể mặc một bộ khác. Tôi ngắm dăy quần áo một hồi rồi đóng cửa tủ lại.

-"Đẹp quá". Tôi nói.

-"Mở ngăn kéo ra xem". Bà ta nói. Tôi hơi ngần ngừ, nhưng rồi cũng nghe theo mà mở xem từng ngăn kéo của tủ áo. Trong lúc con gái người ta đi vắng mà vào pḥng ngủ lục lọi như thế này, dù có được phép của bà mẹ đi nữa, cũng không thể xem là hành vi đàng hoàng được; thế nhưng căi lời bà mẹ th́ lại phiền phức quá. Tôi chẳng hiểu được người từ mười một giờ sáng đă bắt đầu uống rượu ấy đang suy nghĩ như thế nào.

Ngăn kéo lớn trên cùng có quần ḅ, áo polo, áo thun. Giặt xong, xếp gấp cẩn thận, không một nếp nhăn. Ngăn kéo tầng hai có xách tay, dây nịt, khăn tay và ṿng đeo tay. Thêm vài cái mũ vải. Tầng ba có đồ lót và vớ tất. Mọi thứ đều sạch sẽ, ngăn nắp. Tôi tự dưng cảm thấy buồn buồn vô cớ. Ngực nghe trĩu xuống một tị. Tôi đóng ngăn kéo lại.

Người đàn bà vẫn ngồi trên giường, ngắm khung cảnh bên ngoài cửa sổ. Ly Volka Tonic trên tay phải đă gần cạn.

Tôi trở lại ghế ngồi, châm lửa điếu thuốc. Bên ngoài cửa sổ, dốc đồi thoai thoải xuống, đến cuối dốc lại uốn lên một dốc đồi khác. Trông xa, thảm cỏ xanh dợn sóng lên xuống kéo dài vô tận, những căn nhà điểm-xuyết như được dán lên thảm xanh ấy. Nhà nào cũng có vườn, vườn nào cũng tràn đầy những cỏ.

-"Cậu thấy sao?". Bà ta nói, mắt vẫn nh́n ra ngoài cửa sổ. -"Về  này".

-"Không gặp lần nào th́ làm sao mà biết được". Tôi nói.

-"Nh́n y phục cô nào th́ đại khái hiểu được chứ". Bà ta nói.

Tôi nghĩ đến người t́nh của ḿnh, nhớ lại xem nàng mặc y phục như thế nào. Mà chẳng làm sao nhớ lại được. Những điều tôi có thể nhớ về nàng đều là những h́nh ảnh mơ hồ. Khi tôi cố nhớ lại h́nh ảnh chiếc váy của nàng th́ h́nh ảnh áo sơ-mi nàng mặc lại biến mất đi. Tôi cố nhớ lại chiếc mũ nàng đội, th́ khuôn mặt nàng lại biến thành khuôn mặt của cô gái nào khác. Mới có nửa năm, mà tôi đă chẳng c̣n nhớ lại được ǵ cho rơ. Kết cuộc, chẳng hiểu tôi đă biết ǵ về nàng nhỉ?

-"Tôi chẳng biết". Tôi lặp lại.

-"Cảm thấy thế nào cứ nói thế ấy thôi mà. Điều ǵ cũng được. Nói cho tôi nghe tí xíu là đủ rồi".

Tôi uống một hớp Volka Tonic để câu giờ. Nước đá đă tan hầu hết, rượu ngọt như nước đường. Mùi Volka mạnh trôi qua cuống họng, xuống dạ dày, làm ấm nhẹ trong người. Ngọn gió thổi vào từ cửa sổ làm tán loạn tro thuốc lá trắng trên bàn học.

-"Có vẻ là người ngăn nắp, đáng mến". Tôi nói. -"Không đường đột, nhưng cũng không phải là nhút nhát. Thành tích học vấn thuộc hạng cao. Đại học nữ sinh hoặc là đại học ngắn hạn hai năm, bạn bè không nhiều nhưng là bạn thân... Đúng thế không?"

-"Nói tiếp đi đă".

Tôi xoay ly rượu trong tay vài ṿng rồi đặt ly xuống bàn trở lại.

-"Ngoài những điều ấy ra th́ tôi không hiểu ǵ hơn. Mà ngay cả những điều vừa đoán ấy, tôi cũng hoàn toàn không có tự tín là đúng nữa".

-"Đại khái th́ đúng đấy". Bà ta đáp, không lộ vẻ ǵ đặc biệt. -"Đại khái đúng thế".

Tôi cảm thấy như người con gái chủ căn pḥng này từ từ len lén hiện ra trong pḥng. Như một bóng trắng mờ ảo. Không có mặt, mũi, tay, chân ǵ cả. Biển ánh sáng đă tạo ra một nếp sai lệch trong đó có h́nh ảnh của cô gái. Tôi uống thêm một ly Volka Tonic nữa.

-"Cô ấy có bạn trai". Tôi nói tiếp. -"Một hay hai người ǵ đấy. Khó hiểu quá. Chẳng hiểu thân mật đến mức nào. Nhưng mà điều đó th́ sao cũng được. Vấn đề là...... cô đă không thể thích ứng được với nhiều thứ. Thân thể của chính ḿnh, những điều ḿnh nghĩ, những điều ḿnh cần, những điều người khác đ̣i hỏi,... Đại khái thế".

Người đàn bà im lặng một hồi rồi nói: -"Vâng, tôi hiểu điều cậu nói".

C̣n tôi th́ chẳng hiểu. Tôi hiểu những lời ḿnh đă nói có ư nghĩa ǵ. Nhưng những lời nói đó là từ người nào hướng đến người nào th́ tôi không hiểu. Đă thấm mệt quá rồi, chỉ muốn ngủ thôi. Ngủ được một giấc th́ có lẽ mọi chuyện sẽ rơ ràng ra. Thế nhưng khi mọi chuyện rơ ràng ra rồi, cũng không hẳn có khỏi bận trí được hay không.

Bà ta im lặng suốt từ đấy. Tôi cũng lặng thinh. Cứ như thế trong 10, 15 phút. Kết cuộc, chẳng có ǵ làm nên tôi đă uống hết nửa chai Volka Tonic. Gió thổi mạnh hơn một tí, làm lay động những lá tṛn của cây long năo.

-"Giữ cậu lại thế này thật tôi có lỗi lắm". Một hồi sau, bà ta nói. -"Vườn cỏ được cắt thật đẹp nên vui mừng quá đấy".

-"Cảm ơn bà". Tôi nói.

-"Tôi trả tiền cậu nhé". Bà nói, rồi thọc bàn tay to trắng vào túi áo đầm. -"Bao nhiêu thế cậu?"

-"Xin sẽ gửi hóa đơn rồi bà chuyển tiền trả qua ngân hàng sau". Tôi vội nói.

-"Hừm".

Chúng tôi xuống bậc cấp, trở lại hành lang để ra ngoài nhà. Hành lang ra đến cửa chính cũng mát lạnh và tối tăm như lần vào. Ngày hè thuở bé, tôi đă đi chân không ngược ḍng sông cạn, lúc chui dưới gầm cây cầu sắt thật lớn cũng đă có cảm giác giống hệt như thế. Tối om, nước dưới chân đột nhiên lạnh hẳn đi. Và cát quyện dính vào chân một cách kỳ dị.

Lúc ra đến ngưỡng cửa, xỏ chân vào đôi giày quần vợt rồi mở cửa bước ra ngoài, tôi cảm thấy thật nhẹ nhơm cả người. Quanh tôi chan hoà ánh nắng, và trong gió thoảng mùi cỏ mới cắt. Vài con ong uể oải đập cánh bay ṿng trên tường rào.

-"Cỏ cắt đẹp quá". Người đàn bà ngắm vườn cỏ và tán thán một lần nữa.

Tôi ngắm vườn cỏ. Quả thật cỏ đă được cắt thật đẹp.

Người đàn bà rút ra từ túi áo đủ thứ đồ -đủ thứ thật- chọn riêng một tờ vạn Yen[2] nhàu nát. Giấy không đến nỗi cũ, nhưng đă bị vày ṿ nhiều lần. Một vạn Yen này 14, 15 năm trước là một món tiền rất lớn. Tôi lưỡng lự một tí, nhưng cảm thấy không thể từ chối nên đă nhận lănh.

-"Cảm ơn bà". Tôi nói.

Người đàn bà có vẻ nói chưa hết lời. Không biết nói sao cho đúng ư ḿnh. Vừa hoang mang như thế vừa nh́n ly rượu trong tay phải. Ly đă cạn. Rồi lại nh́n tôi.

-"Khi nào làm việc cắt cỏ trở lại th́ điện thoại đến đây nhé. Lúc nào cũng được".

-"Vâng". Tôi nói. -"Tôi sẽ gọi đến. Cảm ơn bà đă cho bánh ḿ kẹp và rượu".

Bà ta ậm ừ tiếng ǵ nghe như "Ừm" hay "Hừm" trong cuống họng, rồi quay lưng lại, bước trở vào nhà. Tôi lên xe nổ máy, và mở máy nghe đài. Đă quá ba giờ chiều rồi.

Lái xe nửa chừng, để bớt buồn ngủ, tôi vào quán bên đường, gọi cola và spaghetti. Spaghetti dở ẹc, chỉ ăn nổi nửa đĩa. Dù sao, bụng tôi cũng chẳng đói ǵ. Cô hầu bàn mặt mày nhợt nhạt dọn xong đĩa tách, tôi ngồi trên ghế bọc nhựa thiu thiu ngủ. Quán đang vắng khách, lại thêm máy lạnh mát rượi. Một giấc ngủ ngắn chẳng mộng mơ ǵ cả. Giấc ngủ tự-thân đă là mộng rồi. Dù vậy, khi tôi mở mắt dậy th́ ánh nắng mặt trời đă bớt gay gắt phần nào. Tôi uống thêm một ly cà-phê rồi trả tiền bằng tờ vạn Yen vừa lănh được.

Ra băi đậu ngồi lên xe, tôi để nguyên ch́a khoá trên bảng-đồng-hồ, hút một điếu thuốc. Những cơn mệt mỏi nho nhỏ cùng lúc tràn lên tôi. Cuối cùng tôi đă mệt quá rồi. Tôi thôi không lái xe, ngồi thưỡn ra trên ghế xe, hút thêm một điếu thuốc nữa. Có cảm giác tất cả mọi chuyện đă xảy ra đâu ở một thế giới nào xa vời. Rơ ràng mà kỳ dị như thấy qua kính viễn-vọng nh́n ngược.

"Em nghĩ anh muốn đ̣i hỏi nơi em nhiều thứ". Người yêu đă viết cho tôi như thế. "Nhưng em không sao nghĩ được là chính em phải bị người nào đ̣i hỏi một thứ ǵ".

Tôi nghĩ rằng tôi chỉ đ̣i hỏi cỏ phải được cắt cẩn thận. Trước tiên, phải cắt bằng máy điện-động, lấy cào gom sạch, rồi dùng kéo tay mà cắt xén cẩn thận, chỉ có thế thôi. Tôi làm được như thế. Bởi cảm thấy phải làm như thế mới đúng.

"Chứ không phải sao?". Tôi kêu lên thành tiếng lớn.

Chẳng có trả lời.

Mười phút sau, người quản lư quán bên đường đến bên xe tôi, khom người xuống hỏi: Có sao không?

-"Có hơi choáng váng một tí thôi". Tôi nói.

-"Trời nóng quá đấy mà. Tôi mang nước đến cho cậu nhé?"

-"Cảm ơn ông. Nhưng quả thật không sao đâu".

Tôi lái xe ra khỏi băi đậu, chạy về hướng đông. Hai bên đường có đủ loại nhà cửa, đủ loại vườn tược, đủ loại người sống đủ loại đời sống. Tôi cầm lái, nh́n những phong cảnh ấy suốt dọc đường. Sau lưng tôi, máy cắt cỏ rung lắc những tiếng "lạch cạch".

oOo

Từ ngày ấy, tôi không c̣n cắt cỏ một lần nào nữa. Ngày nào ở nhà riêng có vườn cỏ, có lẽ tôi sẽ cắt cỏ. Nhưng điều đó, tôi cảm thấy c̣n xa vời quá. Chỉ chắc chắn rằng, lúc đó, tôi cũng sẽ cắt cỏ cẩn thận vô cùng.

Phạm Vũ Thịnh dịch

 

Chú thích:

[1] Keyaki - Zelkova, tự điển Hán Việt Thiều Chửu ghi là cây "cử"; thuộc họ "cây du - elm tree", cao đến 30 mét, tàn rộng, gỗ cứng, dùng làm cột nhà và bàn ghế.

[2] Giấy vạn Yen khoảng 100 đô-la Mỹ.

 

Ghi chú của người dịch:

Truyện ngắn  "Gogo no Saigo no Shibafu" đă  đăng trên tạp chí Takarajima tháng 8 năm 1982, là truyện thứ 5 trong tuyển tập Thuyền Hàng Đi Trung Quốc - Chugoku-iki No Suro-bo-to, được dịch từ nguyên tác tiếng Nhật trong bản bỏ túi do Chuko Bunko tái bản lần thứ 7 tháng1 năm 2003.