TruyỀn thuyẾt dân gian

cỦa thỜi đẠi chúng tôi

Murakami Haruki

Phạm Vũ Thịnh dịch

 

HoaBuom.jpg

 

 

 

Đây là chuyện thực, đồng thời là chuyện ngụ ngôn. Mà cũng là truyền thuyết dân gian của thời đại những năm 1960 của chúng tôi.

 

Tôi sinh năm 1949, lên trung học năm 1961, vào đại học năm 1967. Và đă đón tuổi đôi mươi giữa những náo động ầm ĩ của thời đại ấy. V́ thế lứa chúng tôi quả thật là "lớp trẻ của thời 60" đúng theo nghĩa ấy. Đúng vào lứa tuổi chưa trưởng thành, dễ bị tổn thương nhất, do đó chính là lứa tuổi quan trọng nhất của đời người, chúng tôi đă hít thở đầy lồng ngực cái không khí hung bạo hoang dại của thời đại những năm 1960, và tất nhiên là đă say đắm trong đó như một định mệnh không tránh được. Với đầy đủ nhạc đệm từ Beatles, Doors cho đến Bod Dylan.

 

Thập niên 1960 quả thật là thời đại có ǵ đó đặc sắc. Bây giờ nhớ lại, thấy như thế, mà ngay lúc sống trong thời đại ấy, cũng đă nghĩ thế. Thời đại này có ǵ đó đặc sắc.

 

Chẳng phải là tôi cảm-thương trong hoài niệm, hay tự hào ǵ về thời đại mà ḿnh đă trưởng thành. Chứ có ai ở cái xứ nào mà v́ lư do ǵ lại phải tự măn về một thời đại nào đó đâu. Tôi chỉ thuật lại sự thực như một sự thực, thế thôi. Vâng, quả thật thời đại ấy có ǵ đó đặc sắc. Mặc dù tôi nghĩ rằng những ǵ trong thời đại ấy chẳng phải là thứ ǵ đặc biệt hiếm có. Những thứ như nhiệt lượng phát sinh từ chuyển động của thời đại, những hứa hẹn được giương lên, thứ vinh quang hạn chế được tạo nên từ một loại hành động nào đấy trong một thời kỳ nào đấy, và nỗi bồn chồn hăm hở không tránh được như khi ḍm vào kính viễn vọng đặt ngược, cùng những anh hùng và kẻ gian ác, say đắm và vỡ mộng, tử v́ đạo và đổi đạo, tổng luận và biệt luận, trầm mặc và hùng biện, rồi thời gian chờ đợi nhàm chán mỏi ṃn, vân vân và vân vân... Những thứ ấy th́ thời đại nào mà chẳng có, ngay cả bây giờ đây cũng có nữa. Thế nhưng thời đại của chúng tôi (xin tha thứ cho biểu hiện có phần khoa-trương này) th́ những thứ ấy đă tồn tại từng thứ một, rơ ràng như có thể nắm trong tay được. Từng thứ một đă bày ra rơ ràng trên ngăn tủ. Cầm lên tay th́ rơ ràng chắc chắn, chứ không như bây giờ, thứ ǵ cũng dính theo hàng dăy những phụ tùng phức tạp, như loại quảng cáo khoác áo choàng che giấu ẩn ư, lỉnh kỉnh những thứ gọi là thông tin liên hệ hữu ích, những mẫu phiếu giảm giá, những lựa chọn nâng cấp, hấp dẫn mà phức tạp quá. Cứ phải ôm lấy một đống cẩm nang sử dụng -"Vâng, đây là cẩm nang giải thích cơ sở, đây là cẩm nang cấp trung, c̣n đây là cẩm nang ứng dụng cấp cao, và đây là sách chỉ dẫn cách nối vào máy cao cấp hơn..."-. Chứ thời ấy th́ chỉ đơn giản là cầm món đồ lên tay mà mang về nhà là được rồi. Không khác ǵ mua gà con từ chợ đêm. Cực kỳ đơn giản mà hoang-sơ. Và có vẻ đó là thời đại cuối cùng mà cách làm đơn giản ấy c̣n có thể dùng được. Đó là thời tiền-sử của Chủ nghĩa tư bản cao độ.

 

Vậy th́, hăy nói sang chuyện đàn bà. Chuyện quan hệ tính dục náo động, vừa vui thích vừa buồn thảm giữa chúng tôi, thời ấy vừa gắn được vào người một bộ phận sinh dục mới toanh, và các cô, thời ấy vẫn c̣n là thiếu nữ. Đây là một chủ đề của bài này.

 

Trước nhất, nói về trinh tiết. Chữ trinh tiết khiến tôi liên tưởng đến đồng cỏ mùa xuân trong một buổi chiều trời đẹp. Chẳng hiểu tại sao lại như thế. Ở thời đại những năm 1960 th́ trinh tiết vẫn c̣n có một ư nghĩa trọng đại hơn bây giờ nhiều. Theo cảm nhận của tôi, tất nhiên chỉ có thể nói phỏng chừng thôi chứ đâu có dựa vào kiểm tra ǵ, thời đại của chúng tôi th́ tỉ lệ các cô gái mất trinh trước năm hai mươi tuổi vào khoảng năm mươi phần trăm. Ít nhất th́ chung quanh tôi, tỉ lệ là như thế đấy. Nghĩa là khoảng nửa số thiếu nữ, tuy có ư thức hay không th́ không biết, vẫn c̣n tôn trọng trinh tiết.

 

Bây giờ nghĩ lại, có lẽ phần đông các thiếu nữ trong thời đại của chúng tôi, có thể gọi họ là phái trung dung, cho dù kết cuộc là trinh nữ hay không, trong ḷng hẳn cũng đă hoang mang rất nhiều về vấn đề này. Có lẽ họ nghĩ thời đại này th́ khó mà quan trọng hoá chuyện trinh tiết được, thế nhưng mặt khác cũng không thể đoan-quyết rằng trinh tiết chẳng có ư nghĩa ǵ, chỉ là chuyện ngốc nghếch mà thôi. V́ thế kết cuộc, cứ nói quách ra rằng, các cô c̣n trinh hay không, chỉ là chuyện thời cơ mà thôi. Nghĩa là tuỳ theo trạng huống, tuỳ theo đối tác thôi. Tôi nghĩ đó là lối suy nghĩ, lối sống rất thoả đáng.

 

Và tầng lớp thiếu nữ ấy là khối đa số tương đối thầm lặng bị kẹp giữa lớp người phóng túng và lớp người bảo thủ. Từ các cô chủ trương rằng tính dục là thể thao, cho đến các cô xác-tín rằng trinh tiết phải được bảo toàn cho đến khi thành hôn. Và trong đám nam nhi chúng tôi cũng có người khăng khăng chỉ muốn kết hôn với trinh nữ mà thôi.

Thời đại nào cũng vậy, có đủ loại người, đủ loại giá-trị-quan. Nhưng thời đại những năm 1960 khác với những thời đại lân cận ở chỗ chúng tôi đă xác-tín rằng: nếu thời đại của chúng tôi cứ tiến hành song suốt được như thế th́ lúc nào đấy, sự khác biệt về giá-trị-quan ấy sẽ vùi lấp đi được. Peace! Hoà b́nh cho toàn thế giới!

 

oOo

 

Đây là chuyện của người tôi quen.

 

Hắn là bạn cùng lứa của tôi ở trường trung học cấp ba. Nói ngắn gọn th́ hắn là người làm giỏi tất cả mọi chuyện. Học giỏi, thể thao giỏi, tử tế, có tư cách lănh đạo. Dù không đặc biệt đẹp trai nhưng khuôn mặt sáng sủa, dễ nh́n. Luôn luôn làm trưởng lớp, như chuyện đương nhiên. Giọng nói dễ nghe, hát hay nữa. Lại có tài hùng biện. Lần nào thảo luận toàn lớp, hắn cũng là người nói ư kiến chung kết. Tất nhiên, ư kiến ấy chẳng đến mức độc sáng ǵ. Thế nhưng đâu có ai đ̣i hỏi ư kiến độc sáng ǵ trong các buổi thảo luận trong lớp ấy? Chúng tôi lúc ấy chỉ đ̣i hỏi dù ǵ đi nữa cũng chấm dứt sớm giùm cho. Mà quả thật, lúc hắn mở miệng nói ư kiến đúc kết th́ vừa đến lúc thảo luận xong. Trong ư nghĩa đó, có thể nói hắn là người đáng quư. Trên thế gian này, vẫn có vô số những trường hợp không cần đến tính độc sáng, hoặc nói khác đi, trường hợp không cần tính độc sáng vẫn nhiều hơn.

 

Hắn cũng là người tôn trọng quy luật và lương tâm. Trong giờ học sinh tự học không có thầy giáo, nếu có ai đùa giỡn ồn ào th́ hắn ôn tồn cảnh cáo ngay. Hắn là người không có chỗ nào chê được. Thế nhưng một gă trai kiểu ấy suy nghĩ những ǵ trong đầu, th́ tôi không tưởng tượng ra được. Đôi lúc tôi muốn lôi cái đầu hắn ra khỏi cổ mà lắc xem có ǵ bên trong. Lắc xem tiếng kêu như thế nào. Tuy nhiên, các nữ sinh th́ thích hắn lắm. Mỗi lần hắn đứng lên phát biểu ǵ đấy là các cô lại đắm đuối nh́n hắn một cách mến phục. Có bài toán nào khó giải, các cô lại đến hỏi hắn. Hắn được ḷng người gấp hai mươi bảy lần tôi. Thật t́nh hắn là một người như thế.

 

Tôi nghĩ những ai đă học ở trường công lập trung học phổ thông th́ hiểu được là quả thật có mẫu nam sinh như thế. Lớp nào hẳn cũng có một người kiểu ấy, chứ không có th́ lớp học không hoạt động trôi chảy được. Chúng ta trải qua giáo dục học đường suốt một thời gian dài, tự nhiên mà ôm vào ḿnh đủ thứ cẩm nang sinh hoạt. Một trong những trí tuệ mà tôi thu thập được từ đấy là: dù muốn dù không, khi ở trong một cộng đồng th́ không thể không chấp nhận sự hiện hữu của mẫu người như thế. Nhưng khỏi nói cũng biết là cá nhân tôi th́ không ưa ǵ mấy mẫu người như thế. Không hợp tạng. Tôi th́ thích người không hoàn toàn, mà cho cảm giác là người-thật hơn. Thế nên, dù chung lớp suốt một năm học, nhưng tôi hầu như không giao thiệp ǵ với hắn. Hầu như đă chẳng nói chuyện ǵ với nhau. Lần đầu tiên tôi và hắn nói chuyện với nhau là vào kỳ nghỉ hè năm thứ nhất đại học. Cả hai đi tập ở một trường dạy lái xe nên mới gặp mặt nhau mà nói chuyện. Có lúc cùng uống trà đợi giờ tập lái. Trường dạy lái xe th́ đúng là chỗ nhàm chán, nên gặp được ai quen biết th́ muốn nói chuyện lắm. Tôi chẳng nhớ là đă nói chuyện ǵ với hắn ở đấy, nhưng cũng không có ấn tượng xấu nào lưu lại. Mà thật lạ lùng là chẳng c̣n ấn tượng ǵ về hắn cả, dù tốt hay xấu. Vả lại, trước khi lấy được bằng lái xe tạm thời th́ tôi đă gây nhau với người dạy lái rồi bỏ nửa chừng, nên thời gian giao thiệp với hắn cũng quá ngắn.

 

Sau này, tôi nhớ đến hắn th́ chỉ nhớ chuyện hắn có bạn gái thôi. Cô ấy học lớp khác, nổi tiếng là một trong vài người đẹp nhất trường. Vừa đẹp, vừa học giỏi, thể thao khá, có khả năng lănh đạo, luôn luôn nói ư kiến đúc kết cuối cùng trong các buổi thảo luận trong lớp. Lớp nào hẳn cũng có một nữ sinh như thế.

 

Nói tóm lại, đó là một cặp thật xứng đôi.

 

Tôi được thấy họ ở nhiều nơi. Giờ nghỉ trưa thường thấy họ ngồi bên nhau tṛ chuyện. Giờ về cũng chờ nhau về chung. Đi cùng chuyến tàu điện, tuy xuống hai ga khác nhau. Hắn thuộc đội bóng đá, cô thuộc ban ESS (tôi không biết bây giờ c̣n dùng chữ ESS không, chứ có nghĩa là Ban nói tiếng Anh đấy). Sinh hoạt ban-đội nếu không xong cùng giờ th́ người xong trước đến thư viện ngồi học và chờ. Có vẻ họ cứ có giờ rảnh là gặp nhau và chuyện tṛ liên miên với nhau. Tôi nhớ là ḿnh đă thán phục họ sao mà có lắm chuyện để nói với nhau như thế.

 

Tụi tôi (tức là tôi và đám bạn không-được-hoàn-hảo, chơi chung với nhau) chẳng ai chế nhạo ǵ cặp ấy cả. Cũng chẳng bàn tán ǵ về họ.

 

Bởi chuyện của cặp ấy chẳng có chút khe hở nào để trí tưởng tượng của tụi tôi chen vào được cả. Chuyện của họ hiện hữu một cách đương nhiên. Người con trai lư tưởng và người con gái lư tưởng. Mr Clean và Miss Clean. Như là quảng cáo kem đánh răng vậy. Cặp ấy có nghĩ ǵ, có làm ǵ đi nữa, tụi tôi cũng hoàn toàn chẳng quan tâm chút nào. Hứng thú của tụi tôi lúc ấy phải sống động hơn nhiều. Ở những thứ như chính trị, nhạc Rock, tính dục, ma tuư,... Tụi tôi đến hiệu thuốc, gắng t́m cách mua được bao cao su, và tập luyện cách mở nịt ngực bằng một tay. Tụi tôi chế tạo bột chuối, cho vào ống điếu, đốt hút, v́ nghe nói thay thế được ma tuư LSD. Kiếm được thứ cỏ giông giống cần sa, phơi khô, cuốn lại thành điếu mà hút. Tất nhiên, chả có hiệu quả ǵ cả. Nhưng thế là tốt rồi. Bởi đó là một thứ nghi thức tế lễ. Tụi tôi cảm thấy khoái trá v́ nghi thức ấy. Vào thời kỳ như thế th́ ai mà thích thú ǵ chuyện Mr Clean và Miss Clean?

Hiển nhiên là tụi tôi vừa khù khờ vừa ngạo mạn. Hoàn toàn chẳng hiểu cuộc đời là cái thứ ǵ. Trong thế giới hiện thực của tụi tôi, chẳng có Mr Clean và Miss Clean. Đó chỉ là huyễn tưởng thôi. Thứ đó chỉ có ở vườn chơi Disney Land hoặc trong thế giới của quảng cáo kem đánh răng. Mà huyễn tưởng trong trí tụi tôi hay huyễn tưởng trong trí của cặp ấy, cũng chẳng khác nhau bao nhiêu.

 

Đây là chuyện của cặp ấy. Chẳng phải là chuyện thú vị ǵ, mà cũng chẳng cho được một bài học nào. Thế nhưng vẫn là chuyện của chính họ. Và cũng là một truyền thuyết dân gian của thời đại chúng tôi.

 

Tôi nghe từ miệng hắn như thế này. Chỉ là chuyện buột miệng nói ra sau khi đă cạn những chuyện trên trời dưới đất trong lúc đưa cay vài ly rượu vang. V́ thế có lẽ không thể gọi là chuyện thật theo ư nghĩa nghiêm túc được. Vả lại, có chỗ tôi đă nghe qua mà quên đi, hay có những chi tiết tôi đă phải tưởng tượng ra cho hợp với câu chuyện nữa. Và cũng có chỗ tôi cố ư chuyển đổi để khỏi gây phiền nhiễu cho những nhân vật có thực, ở chừng mực sao cho cốt truyện không bị trắc trở. Nhưng tôi nghĩ rằng thực tế đă xảy ra gần đúng như thế. Dù có quên phần nào chi tiết, tôi vẫn nhớ rơ giọng điệu hắn kể chuyện. Tái hiện được giọng điệu ấy là yêu cầu quan trọng nhất trong việc viết thành văn chương những ǵ đă được người ta kể lại. Chỉ cần nắm bắt được giọng điệu ấy là chuyện kể trở thành chuyện thật. Dù sự thật có lẽ đă khác đi đôi chút chăng nữa, chuyện kể vẫn là chuyện thật. Có khi đôi chút khác đi ấy lại làm tăng vẻ thực của câu chuyện nữa. Ngược lại, trên đời này vẫn có những chuyện mà dù tất cả chi tiết đều đúng, lại chẳng phải là chuyện thật. Những chuyện kiểu này thường nhàm chán, có khi c̣n nguy hiểm nữa. Dù ǵ đi nữa, những chuyện như thế th́ chỉ cần ngửi chút hơi hướm cũng đủ nhận ra ngay.

 

Xin nói trước một điều nữa rằng, hắn là một người kể chuyện hạng tồi. Không hiểu sao, vị thần rộng răi đối với hắn trên tất cả các phương diện khác, riêng về tài năng kể chuyện th́ lại keo kiệt. Tuy loại tài năng quê mùa này th́ không ích lợi ǵ cho đời sống thực tế cả. V́ thế, thành thật mà nói th́ lúc nghe hắn kể chuyện, tôi đă bất giác muốn ngáp dài vài lần rồi, tuy đă cố kiềm lại được. Cũng có lúc hắn lạc đề một cách vô cớ. Có lúc hắn kể ṿng ṿng lặp lại cùng chỗ. Và mất th́ giờ nhiều để nhớ lại mà kể. Hắn đă cầm lên tay từng mảnh vụn của câu chuyện, ngắm nghía cẩn thận, đến lúc chấp nhận được là không có ǵ sai mới sắp xếp từng mảnh một theo đúng thứ tự, lên bàn. Thế nhưng thứ tự ấy thỉnh thoảng vẫn sai trật đi mất. Tiểu thuyết gia, nhà chuyên môn kể chuyện là tôi đây, đă phải chuyển đổi thứ tự của những mảnh vụn ấy, lấy keo ghép dán lại thận trọng tỉ mỉ mới thành được câu chuyện.

 

Chẳng hiểu sao tôi và hắn đă gặp lại nhau ở thành phố Lucca miền Trung nước Ư. Khoảng ấy, tôi sống trong một căn pḥng thuê ở Roma. Nhằm lúc vợ tôi phải về Nhật v́ công việc, tôi ở lại một ḿnh thư thả vui thú du lịch bằng xe lửa. Từ Venetia qua Verona, Mantova, Modena, ghé lại Lucca. Đây là lần thứ hai tôi đến Lucca. Thành phố yên tĩnh. Ngoại biên thành phố có quán ăn bán món nấm rất ngon.

 

C̣n hắn đến Lucca v́ chuyện buôn bán. T́nh cờ cả hai ở chung khách sạn. Thế giới nhỏ hẹp thật.

 

Tối hôm ấy, chúng tôi dùng bữa chung trong quán ăn. Cả hai đều đi du lịch một ḿnh, và đều đang chán ngấy. Theo với tuổi tác, du lịch một ḿnh đâm ra chán ngấy. Lúc c̣n trẻ th́ khác. Dù đi một ḿnh hay đi với ai khác, du lịch đến đâu cũng tha hồ vui thích. Nhưng tuổi cao lên rồi th́ hết. Du lịch một ḿnh chỉ vui thú đâu được 2, 3 ngày đầu mà thôi. Dần dần, phong cảnh trông rườm mắt quá, giọng nói người ta nghe rườm tai quá. Nhắm mắt lại th́ nhớ đến những chuyện xưa mà ḿnh ghét. Làm biếng xuống quán ăn, cảm thấy thời gian chờ tàu điện sao mà dài quá. Lắm lần nh́n đồng hồ. Nói tiếng ngoại quốc sao mà phiền phức quá.

 

Thế nên, chúng tôi có lẽ đă thở ra nhẹ nhơm khi trông thấy nhau. Chúng tôi ngồi ở bàn trước ḷ sưởi trong quán ăn, gọi chai vang đỏ thượng hạng, ăn món nấm khai vị, món ḿ nấm, món thịt nướng nấm.

 

Hắn t́m đến Lucca để mua đồ gỗ dùng trong nhà. Hắn kinh doanh một hăng nhập cảng chuyên về đồ gỗ Âu Châu. Tất nhiên rất thành công. Hắn không làm bộ tự măn mà cũng chẳng gợi ư tự măn, chỉ đưa tôi một danh thiếp và nói đang làm một hăng nhỏ, thế thôi, nhưng chỉ nh́n sơ cũng hiểu là hắn đă thành công vượt bực rồi. Hiểu được từ trang phục của hắn, từ lối nói chuyện, nét mặt, cử chỉ, phong thái của hắn. Thành công đă thấm sâu vào con người hắn rồi. Đến cả tôi cũng cảm thấy khoan khoái lây. Hắn bảo đă đọc tất cả các tiểu thuyết của tôi: -"Tôi nghĩ là cậu và tôi có lẽ suy nghĩ khác nhau và nhắm đến những đích khác nhau. Thế nhưng, có khả năng kể được chuyện ǵ đấy cho người khác nghe, th́ đúng là điều tuyệt vời." Hắn nói.

 

Có lư lắm. -"Nếu kể được một cách trôi chảy." Tôi tiếp lời.

 

Lúc đầu chúng tôi nói chuyện về nước Ư. Tàu điện chạy tuỳ tiện không đúng giờ giấc, các bữa ăn kéo dài tốn th́ giờ,... Thế nhưng, không hiểu sao lúc chai rượu vang thứ hai được mang đến th́ hắn đă bắt đầu câu chuyện này. Và tôi lắng nghe, thỉnh thoảng lại đệm nhịp theo hắn. Có lẽ từ lâu rồi, hắn đă mong muốn có người nghe hắn kể chuyện ấy. Nhưng đă chẳng kể được với ai. Nếu không có quán ăn thoải mái trong khu phố nhỏ vùng Trung-bộ nước Ư này, không có chai rượu vang Coltibuono 1983 thơm ngon này, không có ngọn lửa ấm cúng bập bùng trong ḷ sưởi này, th́ có lẽ câu chuyện này đă không có dịp được kể lại.

 

oOo

 

Hắn đă kể như sau:

-"Tôi th́ từ ngày xưa đă cho rằng ḿnh là người nhàm chán." Hắn nói. -"Ngay từ hồi nhỏ tí đă là một đứa bé không bao giờ lọt ra ngoài khuôn khổ. Lúc nào cũng thấy chung quanh ḿnh có khuôn khổ ǵ đấy, phải chú ư mà sống sao cho đừng lọt ra ngoài khung ấy. Lúc nào trước mắt tôi cũng thấy có đường vạch rơ. Cứ như là lằn vôi trên đường cao tốc nhắc nhở. Men theo lằn xe bên phải về hướng nào đấy, coi chừng sắp có khúc quẹo, cấm qua mặt,... chẳng hạn thế. Cứ làm đúng những chỉ thị ấy, là mọi việc song suốt thôi. Việc ǵ cũng thế. Cứ làm đúng thế th́ được mọi người khen ngợi. Mọi người thán phục. Lúc nhỏ th́ tôi đă tưởng tất cả mọi người khác cũng nh́n thấy như ḿnh. Nhưng về sau tôi biết là không phải thế."

 

Hắn nâng ly rượu hướng về ánh lửa và ngắm nghía một lúc.

-"Đời tôi, ít nhất khoảng đầu là như thế, và trong ư nghĩa ấy th́ đă rất thuận buồm xuôi gió. Chẳng có ǵ đáng gọi là vấn đề cả. Thế nhưng bù lại, tôi đă chẳng nắm được ư nghĩa của đời ḿnh là ǵ. Càng lớn lên, mối băn khoăn ấy lại càng mạnh lên. Tôi chẳng hiểu ḿnh t́m kiếm ǵ. Thứ ǵ tôi cũng giỏi cả, từ Toán, Anh ngữ cho đến thể thao. Bố mẹ tôi khen ngợi, thầy cô tán thưởng, lại vào được đại học tốt. Thế nhưng tự ḿnh không hiểu ḿnh hướng về chuyện ǵ, ḿnh muốn làm ǵ. Những năm đại học, tôi hoàn toàn chẳng rơ ḿnh nên chuyên ngành nào. Nên chọn  khoa luật, nên theo kỹ thuật, hay nên đi y khoa. Khoa nào thấy cũng được cả. Khoa nào tôi cũng nghĩ là ḿnh làm được. Thế nhưng tách bạch ra là khoa nào, th́ lại lúng túng. Cuối cùng tôi đă nghe theo bố mẹ và thầy giáo mà vào khoa luật ở Đại học Tokyo. Bởi các vị ấy bảo đấy là hướng thích hợp nhất. Tôi đă chẳng có phương châm rơ ràng nào cả."

 

Hắn lại nhấm một ngụm rượu vang rồi hỏi: -"Thế cậu có nhớ cô bạn gái thời trung học cấp ba của tôi không nào?"

-"Fujisawa ǵ đấy phải không?". Tôi gắng nhớ lại tên cô ấy. Không chắc lắm, nhưng cũng đúng.

 

Hắn gật đầu: -"Đúng đấy. Fujisawa Yoshiko. Mà chuyện cô ấy, tôi cũng hoang mang như thế. Tôi yêu cô ấy. Thích ở bên cô, nói với nhau đủ thứ chuyện. Tôi đă có thể thổ lộ với cô ấy mọi chuyện trong ḷng ḿnh, mà cô ấy cũng thông cảm được mọi điều với tôi. Có thể nói chuyện với nhau hoài hoài được. Quả thật là điều tuyệt vời đấy. Chứ trước khi gặp cô ấy, tôi đâu có bạn nào chuyện tṛ được với tôi."

oOo

 

Có thể nói hắn và Fujisawa Yoshiko là hai đứa sinh đôi về tinh thần. Hoàn cảnh sinh sống của cả hai giống nhau đến mức quái-đản. Cả hai đều có khuôn mặt cân chỉnh, học giỏi, sinh ra để lănh đạo. Siêu-sao trong lớp học. Cả hai gia đ́nh đều giàu có, mà cha mẹ bất hoà, người mẹ lớn tuổi hơn nên người cha có vợ khác và ít khi về nhà. Cha mẹ không ly dị chỉ v́ muốn giữ thể diện đối với thiên hạ thôi. Trong nhà th́ người mẹ quyết định mọi chuyện. Cả hai đều nghĩ: làm việc ǵ cũng phải vượt trội hơn người. Cả hai đều không thể có bạn thân được. Được mọi người biết đến nhưng không làm bạn được. Tại sao th́ chẳng rơ. Có lẽ người thông thường, không được hoàn hảo th́ chọn bạn cũng thuộc loại người không hoàn hảo như ḿnh. V́ vậy, cả hai đều cô độc thường trực và lúc nào cũng căng thẳng.

 

Thế rồi, t́nh cờ họ thân với nhau. Họ cởi mở tâm hồn cho nhau và rồi trở thành người yêu của nhau. Từ đó họ luôn luôn ăn trưa chung, về chung với nhau. Có giờ rảnh lại chung vai sát cánh tṛ chuyện. Chuyện muốn nói với nhau th́ nhiều như núi. Chủ nhật th́ học chung. Những lúc chỉ có hai người bên nhau, là lúc họ thư thái nhất. Hai người hiểu rơ tâm t́nh của nhau như nắm chắc được trong tay vậy. Họ kể cho nhau nghe cảm giác cô độc, mất mát, bất an, và cả những mơ mộng mà họ ôm ấp từ trước đến nay. Kể hoài không chán.

 

Dần dần, họ ôm ấp nhau mỗi tuần một lần. Thường là trong pḥng ở nhà họ. Nhà hai bên đều thường ít có người ở nhà, bố ít khi về, mà mẹ th́ nhiều công chuyện nên phải rời nhà ra đi, v́ thế cũng dễ dàng cho họ. Hai người đặt ra luật không được cởi áo quần. Và chỉ được dùng ngón tay mà thôi. Cứ thế mà ôm ấp nhau kịch liệt đắm đuối trong khoảng mười, mười lăm phút; sau đó ngồi vào bàn, học chung với nhau.

 

-"Nào, chừng này đủ rồi chứ nhỉ? Bắt đầu học đi nhé?". Cô ấy vừa nói vừa sửa lại gấu váy. Thành tích học vấn của hai người tương đương với nhau nên họ có thể học hành vui thích, cố gắng và tranh đua như trong tṛ chơi vậy. Thường đo giờ xem ai giải toán nhanh hơn. Đối với họ, học tập chẳng phải là chuyện ǵ khổ nhọc, mà có vẻ như là khả năng thiên bẩm. -"Những lúc như thế thật là vui thích", hắn nói. -"Có thể người khác cho là ngu ngơ, nhưng vui thích thật đấy. Niềm vui thích ấy có lẽ chỉ có những người như chúng tôi mới hiểu được thôi."

 

Thế nhưng cũng chẳng phải là hắn hoàn toàn măn nguyện về quan hệ như thế. Hắn cảm thấy thiếu thốn ǵ đấy. Đúng vậy, hắn muốn ngủ với cô ấy. Hắn đ̣i hỏi chuyện t́nh dục thật sự kia. Hắn gọi là "cảm giác hai xác thân hợp lại thành một". Hắn cần điều đó. Đến được đó rồi th́ hai người được giải phóng và có thể hiểu nhau sâu đậm hơn nữa. Đối với hắn, đó là tiến tŕnh tự nhiên của t́nh cảm.

 

Thế nhưng cô ấy lại nh́n sự vật từ một quan điểm hoàn toàn khác. Cô mím môi, lắc đầu: -"Em yêu anh lắm chứ. Nhưng em muốn giữ ḿnh trinh trắng cho đến ngày thành hôn." Cô dịu dàng nói. Và dù hắn cố tận dụng mọi lời nói để thuyết phục cô cách ǵ đi nữa, cô cũng khăng khăng không thuận.

 

-"Em yêu anh, nhiều lắm chứ. Nhưng chuyện ấy và chuyện này khác nhau. Đối với em th́ rơ ràng tách bạch như thế. Em hiểu là không đúng ư anh, nhưng xin anh gắng nhịn. Em van anh. Anh thật ḷng yêu em th́ ḱm chế được chứ nhỉ?".

-"Cô ấy đă nói đến thế th́ tôi chỉ c̣n tôn trọng mà chấp nhận thôi." Hắn nói với tôi thế. -"Đó là vấn đề lối sống của mỗi người, làm sao mà tôi nói ǵ được. Tôi th́ nghĩ trinh tiết chẳng là điều quan trọng. Cho dù cưới phải một cô gái không c̣n trinh nữa, cũng chẳng sao cả. Cũng không đặc biệt cấp tiến ǵ mà cũng không mộng tưởng ǵ, dù vậy, tôi cũng chẳng phải là người bảo thủ. Chỉ là người thực tế, thế thôi. Trinh nữ hay không, đối với tôi chẳng phải là vấn đề hiện thực quan trọng ǵ mấy. Thật sự quan trọng chính là việc cả hai hiểu được nhau thật chắc chắn mà thôi. Tôi nghĩ thế. Nhưng đấy là suy nghĩ của tôi thôi. Áp đặt suy nghĩ ấy lên người khác th́ không được. Phần cô ấy th́ có h́nh tượng cuộc đời mà cô ấy nghĩ ra. Thế nên tôi đành ḱm chế vậy. Chỉ dám cho tay vào dưới lớp áo quần mà ve vuốt thôi. Đại khái như thế nào th́ cậu hiểu chứ?"

-"Đại khái th́ hiểu", tôi đáp. Bởi tôi cũng đă có kinh nghiệm như thế.

Hắn hơi đỏ mặt. Rồi cười mỉm.

-"Chuyện thế th́ cũng đành thế. Nhưng cứ ngừng lại ở đấy th́ ḷng tôi chẳng yên được. V́ chỉ tới nửa chừng thôi. Điều tôi cần là được hợp với cô ấy thành một, mà không bị thứ ǵ bao bọc ngăn trở cả. Sở hữu lẫn nhau hoàn toàn ấy. Tôi muốn có được dấu hiệu rơ ràng như thế. Tất nhiên là có cả ham muốn nhục dục nữa. Nhưng không phải chỉ có thế. Tôi muốn nói đến cảm giác nhập lại thành một của thể xác. Từ lúc được sinh ra, tôi chưa hề có được cảm giác nhập lại thành một như thế lần nào cả. Tôi lúc nào cũng chỉ có một ḿnh, và lúc nào cũng căng thẳng trong một khuôn khổ nào đấy. Tôi muốn tự giải phóng ḿnh. Có cảm tưởng là tự giải phóng được th́ sẽ phát hiện được h́nh dạng thực của ḿnh mà lâu nay ḿnh chỉ nh́n thấy một cách mờ ảo. Có cảm tưởng là nếu kết hợp được với cô ấy thành một thể chặt-chẽ th́ ḿnh phá bỏ được cái khuôn khổ đang bó buộc ḿnh."

-"Nhưng rồi đă không làm được?" Tôi hỏi.

-"Ừ, không làm được." Hắn đáp. Rồi nh́n đăm đăm vào thân gỗ đang cháy đỏ trong ḷ sưởi một hồi. Mắt hắn trông bằng phẳng một cách kỳ dị. -"Cuối cùng tôi đă không làm được." Hắn nói.

 

oOo

 

Hắn cũng đă thử suy nghĩ nghiêm chỉnh về chuyện kết hôn với cô ấy, và đă quả quyết đưa ư ấy ra bàn với cô. -"Tốt nghiệp đại học xong th́ kết hôn được đấy, chẳng có vấn đề ǵ đâu. Và đám hỏi th́ làm sớm hơn được." Cô ấy nh́n khuôn mặt hắn đăm đăm một lúc. Rồi thoảng mỉm cười. Nét mặt tươi cười tuyệt đẹp. Rơ ràng là cô vui mừng nghe được hắn nói những lời ấy. Thế nhưng đồng thời cũng là nét cười có chút ǵ đấy sầu muộn mà khoan dung, như của một người lơi đời đang phải nghe những lời biện luận non nớt của người trẻ tuổi hơn. Ít nhất th́ hắn đă cảm thấy như thế. -"Này, không được đâu anh. Chúng ta không kết hôn với nhau được đâu. Em sẽ kết hôn với người lớn hơn em vài tuổi, c̣n anh sẽ kết hôn với người nhỏ tuổi hơn chứ. Đó là trào lưu thông thường trên đời. Phái nữ trưởng thành nhanh hơn phái nam đấy. Và chóng già hơn. Anh chưa hiểu rơ được chuyện đời. Chúng ta kết hôn ngay sau khi tốt nghiệp đại học th́ chắc là không song suốt được đâu. Chúng ta sẽ không c̣n giống như bây giờ nữa. Tất nhiên là em yêu anh chứ. Từ lúc sinh ra đến giờ, em chưa yêu ai ngoài anh. Thế nhưng chuyện ấy và chuyện này khác nhau chứ (nàng vẫn quen miệng nói chuyện ấy và chuyện này khác nhau). Hiện giờ chúng ta là học sinh trung học, c̣n được bảo hộ khỏi nhiều thứ. Nhưng thế giới ngoài kia th́ khác hẳn. To rộng hơn và thực tế hơn. Chúng ta phải chuẩn bị sẵn sàng mới được."

 

Hắn có cảm giác có thể lư giải được điều cô ấy muốn nói. Ngay cả hắn cũng là người có lối suy nghĩ thực tế hơn nhiều so với đám con trai cùng lứa tuổi. Và nếu trong trường hợp khác mà nghe ư kiến ấy như một lư luận chung chung th́ có lẽ hắn có thể tán đồng được đấy. Thế nhưng trường hợp này lại chẳng phải là chuyện lư luận chung chung. Mà là vấn đề của chính bản thân hắn.

 

-"Anh không đồng ư như thế." Hắn nói. -"Anh yêu em vô cùng và muốn kết hợp với em làm một. Điều này đă rơ ràng và là điều trọng đại đối với anh. Cho dù có phần nào không thích hợp với thực tế đi nữa, anh vẫn nghĩ chẳng là vấn đề ǵ hệ trọng. Anh yêu thương em đến như thế đấy. Anh yêu em."

 

Cô ấy lại lắc đầu. Như khăng khăng nói: "Chẳng làm sao hơn". Rồi cô vuốt tóc hắn. -"Chúng ta hiểu ǵ về t́nh yêu nào?", cô nói. -"T́nh yêu của chúng ta chưa được thử thách ǵ cả. Chúng ta chưa hoàn tất một trách nhiệm nào. Chúng ta vẫn c̣n là trẻ con. Cả anh và em cũng thế."

 

Hắn chẳng nói được ǵ hơn. Chỉ buồn quá. Buồn v́ ḿnh đă không thể phá đổ mà thoát ra ngoài bức tường vây hăm ḿnh. Bức tường mà chỉ mới đây thôi, hắn đă tưởng là để che chở cho hắn. Nhưng bây giờ, lại ngăn chận bước tiến của hắn. Hắn cảm thấy ḿnh bất lực. Nghĩ ḿnh chẳng làm ǵ nên chuyện cả. Có lẽ rồi ḿnh cứ thế mà bị vây chặt trong khuôn khổ này, chẳng bao giờ thoát ra ngoài được, sẽ già đi trong cuộc đời vô vị.

 

oOo

 

Kết cuộc, hai người vẫn quan hệ như thế cho đến lúc xong trung học cấp ba. Đợi nhau trong thư viện, học chung, mặc nguyên áo quần mà rờ rẫm nhau. Cô ấy hoàn toàn không để tâm ǵ về sự bất toàn trong quan hệ giữa hai người. Hoặc là đă thích thú v́ sự bất toàn ấy nữa. Người chung quanh cũng tưởng là hai người đă vui hưởng tuổi thanh xuân mà không có vấn đề ǵ. Mr Clean và Miss Clean. Chỉ có ḿnh hắn ôm măi mối bất măn thê thiết chẳng ai biết cho.

 

Thế rồi mùa xuân năm 1967 hắn vào Đại học Tokyo, cô ấy vào một đại học nữ- sinh thanh lịch ở Kobe. Trong số các đại học dành cho nữ giới th́ đấy là một trường bậc nhất rồi, nhưng vẫn là một lựa chọn không xứng đáng với thành tích học vấn của cô. Bởi nếu cô muốn, th́ đến Đại học Tokyo, cũng vào được nữa kia. Vậy mà cô đă không thi vào. Theo lối suy nghĩ của cô th́ điều đó không cần thiết. Bởi cô không đặc biệt muốn học. Mà cũng không đặc biệt muốn tiến thân vào Bộ Tài chính Quốc gia. Cô bảo hắn: -"Em là gái. Khác với anh. Anh là người sẽ tiến thân xuất chúng. Nhưng em th́ muốn thư thả sống bốn năm sắp tới. Muốn tạm nghỉ một thời gian. Chứ kết hôn rồi th́ người đàn bà đâu c̣n làm ǵ được nữa?".

 

Điều đó làm hắn thất vọng. Hắn tưởng là cả hai cùng lên Tokyo, thay da đổi thịt làm mới quan hệ một lần nữa. Hắn đă khuyến dụ cô ấy cùng lên Tokyo. Nhưng cô vẫn lắc đầu như trước.

 

Kỳ nghỉ hè năm thứ nhất đại học, hắn trở lại Kobe, và hẹn ḥ với cô ấy hầu như mỗi ngày. Đúng vào kỳ nghỉ hè năm đó, tôi đă gặp mặt hắn ở trường dạy lái xe. Họ đă đi chơi nhiều nơi trên chiếc xe cô ấy lái, và ôm ấp nhau như ngày xưa. Thế nhưng giữa hai người đă có ǵ thay đổi, hắn không thể không nhận ra điều đó. Không khí hiện thực đă bắt đầu im ĺm len lỏi vào rồi.

 

Cũng chẳng phải thay đổi ǵ cụ thể đột ngột. Mà c̣n có vẻ kỳ quái như chẳng thay đổi ǵ cả theo lệ thường. Mọi thứ có vẻ không khác ǵ ngày xưa, từ lối nói chuyện của cô ấy, lối ăn mặc, chọn đề tài nói chuyện hay ư kiến về chuyện này chuyện kia. Thế nhưng hắn cảm thấy không c̣n hoà hợp vào thế giới ấy được như trước nữa. Có ǵ đó đă thay đổi mất rồi. Hắn có cảm tưởng như hành vi lặp đi lặp lại liên tục đă dần dần suy giảm biên độ. Điều đó th́ cũng được thôi. Nhưng hắn không nắm được phương hướng sẽ đưa câu chuyện đến đâu. Hắn nghĩ có lẽ chính ḿnh đă thay đổi mất rồi.

 

Hắn đă sống cô độc ở Tokyo. Ở đại học cũng vẫn không kết bạn với ai được. Thành phố th́ đông đúc mà dơ bẩn, thức ăn th́ dở tệ. Lối ăn nói của người ta sao mà thô tục quá. Ít nhất th́ hắn thấy như thế. Cho nên trong lúc ở Tokyo, hắn không ngừng nhớ tưởng đến cô ấy. Tối nào cũng thu ḿnh trong pḥng mà viết thư cho cô. Và cũng nhận được thư cô, mặc dù quá ít so với số thư hắn gởi đi. Thư cô viết tỉ mỉ về sinh hoạt của cô. Những bức thư ấy được hắn đọc đi đọc lại nhiều lần. Đến nỗi hắn nghĩ nếu không có những bức thư của cô ấy, chắc đầu óc hắn điên lên mất. Dần dần hắn đâm ra hút thuốc, uống rượu. Thỉnh thoảng lại c̣n bỏ cả những giờ giảng bài ở đại học nữa.

 

Thế nhưng kỳ nghỉ hè đến, nôn nóng trở về Kobe, th́ lại gặp nhiều điều thất vọng. Mà kỳ lạ thay, hắn chỉ rời đi có ba tháng mà khi trở lại, đă thấy mọi thứ trong tầm mắt đă bám đầy bụi bặm, mất cả sinh khí. Tṛ chuyện với mẹ hắn th́ chán ngấy đến muốn nhắm mắt buông xuôi. Lúc ở Tokyo th́ nhớ nhung phong cảnh quê nhà, đến khi thấy lại th́ sao mà cũ ṃn quá đỗi. Ngay cả phố phường Kobe trông cũng chỉ là khu phố quê mùa tự măn một ḿnh mà thôi. Ngay cả chuyện trở lại tiệm cắt tóc quen vẫn hay đến thời c̣n nhỏ, hắn cũng làm biếng. Hắn chẳng muốn tṛ chuyện ǵ với ai. Ngay cả băi biển quen thuộc xưa kia hắn đă dẫn chó đi tản bộ mỗi ngày, bây giờ trông tiêu điều hoang vắng, đầy rác rưởi.

 

Ḥ hẹn với cô ấy cũng chẳng giúp hắn phấn khởi hơn chút nào. Từ chỗ hẹn về đến nhà là hắn lại ch́m vào suy nghĩ đơn độc. Về lư do ǵ mà chuyện lại trở nên tồi tệ như vậy. Tất nhiên hắn vẫn c̣n yêu cô ấy. T́nh cảm ấy th́ không thay đổi chút nào cả. Nhưng hắn nghĩ chỉ có thế th́ không đủ, phải làm sao cải thiện t́nh trạng ấy. Nhiệt t́nh là thứ có lúc tự nó có sức từ bên trong thúc đẩy cho tăng tiến hơn. Nhưng sức đẩy ấy không thể kéo dài măi được. Nếu lúc này mà không ra tay th́ quan hệ giữa hai người sẽ đến lúc đ́nh trệ, nhiệt t́nh ấy sẽ uất nghẹn mà tiêu tán đi mất.

 

Một ngày nọ, hắn định đưa ra một lần nữa vấn đề tính dục đă bị đống-kết bao lâu nay. Hắn định bụng là lần cuối cùng đấy.

-"Ba tháng nay sống một ḿnh ở Tokyo, anh đă suy nghĩ về em măi. Anh nghĩ là anh yêu em vô cùng. Dù xa cách bao nhiêu đi nữa, cũng thế thôi. Nhưng mà xa cách nhau lâu dài th́ dần dần thêm bất an về nhiều chuyện. Những ư nghĩ hắc ám lại bành trướng dần lên. Con người hễ sống một ḿnh th́ trở nên yếu đuối vô cùng. Chắc em không biết, chứ từ trước đến nay chưa bao giờ anh sống cô độc như thế. Khó nhọc, cay cực lắm kia. Thế nên anh muốn có sự kết nối rơ ràng giữa chúng ḿnh. Muốn có sự xác tín rằng dù đang phải sống xa nhau, vẫn nối kết chặt chẽ với nhau."

 

Vậy mà cô ấy vẫn lắc đầu. Rồi thở dài và hôn hắn. Thật dịu dàng.

-"Xin anh tha lỗi. Dù vậy, em cũng không thể cho anh tiết trinh của em được. Chuyện ấy là chuyện ấy, c̣n chuyện này là chuyện này. Điều ǵ em làm được th́ em làm cho anh tất cả. Nhưng chuyện ấy th́ không được đâu. Nếu anh thật ḷng yêu em th́ xin anh đừng mang chuyện ấy ra nữa. Em van anh."

 

Hắn cố gợi chuyện kết hôn một lần nữa. Cô ấy nói:

-"Trong lớp em cũng có người đă đính hôn. Hai người đấy. Thế nhưng họ đính hôn với người đă đi làm kia. Hôn ước là như thế đấy chứ. Kết hôn là trách nhiệm đấy. Phải tự lập, nhận lấy chuyện bảo bọc người kia. Nếu thiếu trách nhiệm th́ chẳng đạt được ǵ cả đâu."

-"Anh sẵn sàng nhận trách nhiệm." Hắn quả quyết. -"Anh đă vào được đại học tốt nhất. Từ đây trở đi cũng sẽ đạt được thành tích ưu tú. Như thế, bất cứ hăng xưởng nào, bất cứ công sở nào, cũng sẽ vào làm được. Việc ǵ anh cũng sẽ làm được cả. Chỗ nào em muốn, anh sẽ vào làm với thành tích cao nhất cho em xem. Bất cứ việc ǵ anh muốn, đều làm được cả. Thế th́ có ǵ làm em phải lo ngại chứ?"

 

Cô ấy nhắm mắt, ngả đầu tựa vào ghế ngồi trong xe. Rồi im lặng một lúc.

-"Em sợ lắm." Cô nói, và úp mặt vào hai bàn tay mà khóc. -"Sợ thật đấy. Sợ đến không chịu đựng nổi. Cuộc đời làm em sợ. Sự sống làm em sợ. Cứ nghĩ c̣n có vài năm nữa là phải ra đời, sống giữa thế giới hiện thực ấy, là em thấy khiếp hăi. Tại sao anh không hiểu điều ấy? Tại sao anh không hiểu cho em ǵ cả? Tại sao anh hành hạ em đến thế?".

 

Hắn ôm cô, an ủi: -"Có anh th́ em khỏi sợ. Thật t́nh chính anh cũng sợ lắm chứ. Sợ cũng bằng em đấy. Nhưng anh nghĩ chúng ḿnh có nhau th́ không c̣n sợ ǵ nữa. Chúng ḿnh cùng chung sức th́ chẳng có ǵ phải sợ cả."

 

Cô ấy lắc đầu. -"Anh không hiểu được đâu. Em là gái mà. Đâu có như anh. Anh chẳng hiểu ǵ cả đâu."

 

Thế rồi hắn có nói ǵ nữa cũng chẳng đi đến đâu. Cô cứ khóc măi. Đến lúc khóc xong lại nói lời kỳ dị.

-"Này anh, nếu có chia tay nhau đi nữa, em cũng sẽ nhớ đến anh măi. Thật đấy. Chắc chắn em không bao giờ quên anh. Chứ em thật ḷng yêu anh mà. Anh là người em yêu đầu tiên, và chỉ cần ở bên cạnh anh là em vui thích lắm rồi. Anh hiểu cho em như thế. Nhưng mà, chuyện ấy và chuyện này th́ khác nhau. Nếu anh muốn th́ em cũng hứa với anh được. Em sẽ cho anh tất cả. Nhưng bây giờ th́ chưa được. Chỉ sau khi em đă kết hôn với người nào đấy mới được. Không dối đâu. Em hứa với anh đấy."

 

oOo

 

-"Lúc ấy, tôi hoàn toàn chẳng hiểu cô ấy định nói ǵ." Hắn vừa nh́n ngọn lửa ḷ sưởi vừa nói. Người hầu bàn mang món ăn chính đến, nhân thể cho thêm củi vào ḷ sưởi. Tàn lửa bắn tung lên thành tiếng. Ở bàn bên cạnh, hai vợ chồng trung niên đang hăm hở chọn món tráng miệng.

-"Chẳng hiểu ra làm sao cả. Cứ như là câu đố ấy. Về đến nhà, nhớ lại lời cô ấy, gắng suy nghĩ một lần nữa, nhưng rồi cũng không lư giải được tâm-tư của cô ấy. Chứ cậu hiểu được không?"

-"Nghĩa là, cô ấy muốn giữ trinh tiết cho đến lúc kết hôn; kết hôn rồi th́ không c̣n cần phải là trinh nữ nữa, lúc đó có ngoại t́nh với cậu đi nữa cũng chả sao cả, do đó cậu hăy chờ cho đến lúc ấy, phải thế không?"

-"Có lẽ đúng như thế rồi. Chứ có cách hiểu nào khác đâu."

-"Ư nghĩ có vẻ độc đáo đấy, mà cũng hợp lư."

 

Hắn mỉm nụ cười hiền. -"Đúng thế thật, nghe cũng hợp lư lắm."

-"C̣n trinh khi kết hôn. Làm vợ xong th́ ngoại t́nh. Giống như trong tiểu thuyết của Pháp ngày xưa đấy. Tuy thiếu hội khiêu vũ hay người hầu ǵ đấy mà thôi."

-"Nhưng đấy lại là giải pháp thực tiễn duy nhất mà cô ấy nghĩ ra được." Hắn nói.

-"Tội nghiệp." Tôi nói.

 

Hắn nh́n mặt tôi một hồi. Rồi thong thả gật đầu. -"Tội nghiệp thật. Quả đúng như thế. Cậu nói đúng đấy. Cậu hiểu được đúng lắm." Hắn lại gật đầu lần nữa. -"Bây giờ th́ tôi cũng nghĩ như thế được. Bởi đă trưởng thành hơn. Chứ lúc bấy giờ th́ chẳng thể nào nghĩ được như thế cả. Lúc ấy th́ vẫn c̣n non dại quá, chưa hiểu được những rung động tinh tế nhất của tâm hồn con người. Lúc bấy giờ th́ tôi hoàn toàn chẳng hiểu được. Nên chỉ ngạc nhiên thôi. Thật t́nh đă kinh ngạc đến muốn ngă ra đấy luôn."

-"Tôi hiểu được tâm t́nh ấy."

 

Rồi cả hai im lặng ăn món nấm, một hồi lâu.

 

oOo

 

-"Cũng là chuyện dễ đoán ra thôi." Sau đó, hắn nói. -"Kết cuộc, hai đứa chia tay nhau. Cũng chẳng phải bên nào nói ra lời chia tay. Chỉ tự nhiên mà chấm dứt thôi. Âm thầm mà chia tay. Hẳn là cả tôi lẫn cô ấy đều đă mệt mỏi quá trong chuyện cố duy tŕ quan hệ ấy. Trong mắt tôi th́ lối sống của cô ấy, nói sao nhỉ... có vẻ không thành thật ǵ lắm. Không, không phải thế. Nói cho chính xác th́, tôi cảm thấy là cô ấy đáng lẽ có thể có lối sống chững chạc đường hoàng hơn kia. V́ thế, tôi đă thất vọng lắm. Đáng lẽ cô ấy ngừng chuyện bị ám ảnh măi về trinh tiết, về kết hôn, mà thẳng thắn sống th́ tốt hơn."

-"Nhưng có lẽ cô ấy chỉ có thể sống được như thế thôi." Tôi nói.

 

Hắn gật đầu. -"Có lẽ. Tôi cũng nghĩ thế." Hắn cắt một khoanh nấm dày đưa lên miệng. -"Không c̣n sức co dăn uyển chuyển nữa. Tôi hiểu rơ điều ấy. Đă căng dăn ra quá mức rồi. Chính tôi đây cũng đă có nguy cơ ấy. Cả hai đứa đều đă bị thôi thúc thường xuyên ngay từ lúc nhỏ. Cứ nghe hô hào măi: Tiến lên, tiến lên. Mà cả hai lại có sẵn sức trẻ nên đă nhắm mắt nghe mà tiến lên măi. Thế nhưng bản-ngă th́ không h́nh- thành kịp theo đà tiến đó. V́ thế ngày nào đó th́ đă căng dăn quá mức mất rồi. Kể cả đạo-đức-quan nữa."

-"Trường hợp cậu th́ không bị như thế chứ?" Tôi ướm hỏi.

-"Có lẽ tôi th́ đă may mắn mà vượt qua được nguy cơ ấy." Hắn suy nghĩ một chút rồi nói thế. Xong đặt dao và nĩa xuống, lấy khăn lau miệng. -"Sau khi chia tay với cô ấy, tôi có người yêu ở Tokyo. Ngoan lắm. Chúng tôi đă sống chung với nhau ít lâu. Thành thật mà nói th́, quan hệ với cô này th́ không có nhiều rung động tâm hồn như với Fujisawa Yoshiko. Nhưng tôi cũng yêu cô này lắm chứ. Hiểu nhau rơ và có thể chơi với nhau vô cùng thành thật. Tôi học được từ cô này thực tế về con người, nét đẹp cũng như nhược điểm của con người. Và tôi đă kết bạn được. Cũng quan tâm đến chính trị nữa. Cũng chẳng phải là con người của tôi đă thay đổi hoàn toàn đâu. Từ trước, tôi vẫn là người có suy nghĩ thực tế, mà có lẽ bây giờ vẫn vậy. Tôi không viết tiểu thuyết, c̣n cậu không nhập cảng đồ gỗ. Thực tế là như thế. Tuy nhiên, ở đại học, tôi học được rằng thế giới vẫn có nhiều loại hiện thực. Bởi thế giới rộng lớn, đủ loại giá-trị-quan tồn tại song hành với nhau, chẳng cần ǵ phải là thứ học sinh ưu tú mới được. Từ đó mà tôi vào đời."

-"Và thành công nữa." Tôi nói thêm.

-"Cũng tàm tạm", hắn nói, và thở ra có vẻ ngượng ngùng. Rồi đôi mắt bẽn lẽn nh́n tôi như nh́n người ṭng phạm trong một âm mưu ǵ đấy. -"So với người cùng lứa th́ đúng là tôi có thu nhập cao hơn hẳn thật. Về mặt thực dụng th́ đúng thế."

 

Chỉ nói thế xong, hắn lại lặng thinh một hồi lâu. Tuy vậy, tôi hiểu là chuyện chưa hết hẳn, nên không nói ǵ, chỉ im lặng chờ hắn nói tiếp.

-"Từ đấy, rất lâu tôi không c̣n gặp Fujisawa Yoshiko nữa." Hắn nói. -"Lâu lắm. Tôi xong đại học, vào làm hăng buôn, đâu chừng năm năm. Đi làm ở nước ngoài nữa. Ngày nào cũng bận rộn cả. Hai năm sau khi xong đại học, th́ nghe nói cô ấy kết hôn. Mẹ tôi báo tin đấy. Tôi chẳng hỏi xem cô ấy lấy ai. Chỉ thắc mắc không biết có thật cô ấy giữ được trinh tiết cho đến ngày cưới không. Thế thôi. Rồi cảm thấy buồn. Ngày hôm sau lại càng buồn hơn. Thấy như mọi chuyện đă chấm dứt mất rồi. Như cánh cửa đời đă đóng kín vĩnh viễn sau lưng ḿnh. Nghĩ cho cùng th́ cũng đương nhiên thôi. Tôi đă thật ḷng yêu cô ấy. Là người yêu của cô suốt bốn năm rồi. Và, ít nhất là về phía tôi, đă tính đến chuyện thành hôn với cô ấy. Đương nhiên là phải buồn chứ. Nhưng dù sao, tôi nghĩ cô ấy được hạnh phúc th́ tốt rồi. Thật đấy. Bởi đă có chút lo ngại cho cô ấy, vốn có chút ǵ đấy dễ bị nguy hiểm".

 

Hầu bàn đến, dọn chén dĩa. Và mang xe đẩy thức ăn tráng miệng đến. Chúng tôi từ chối thức tráng miệng, chỉ gọi cà-phê thôi.

-"Tôi kết hôn trễ, ở tuổi ba mươi hai. Lúc Fujisawa Yoshiko gọi điện thoại đến th́ tôi c̣n độc thân. Chắc là hồi tôi hai mươi tám tuổi. Thế mà đă hơn mười năm rồi đấy. Lúc ấy tôi vừa mới nghỉ việc ở hăng vẫn làm từ trước, để ra làm riêng. Vay ông bố món tiền đảm bảo, tôi mở một hăng nhỏ, v́ đoán chắc là thị trường đồ gỗ dùng trong nhà thế nào cũng tăng vọt lên. Thế nhưng, chuyện ǵ cũng vậy, ngay từ đầu làm sao mà song suốt nhanh chóng được. Hàng vào trễ, hàng bán không chạy, tiền kho trữ cứ chồng chất thêm, nợ đ̣i dồn dập; thành thật mà nói, lúc ấy tôi mệt nhoài, mất cả tự tín. Có lẽ đấy là thời kỳ thảm năo nhất trong đời tôi. Đúng vào thời kỳ ấy, cô ấy điện thoại đến. Chẳng biết cô lấy đâu ra được số điện thoại của tôi. Vậy mà đă gọi đến vào khoảng tám giờ tối. Tôi nhận ngay ra được giọng của Fujisawa Yoshiko. Làm sao quên được chứ. Tôi mừng quá. Đúng lúc ḿnh nhụt chí v́ chuyện làm ăn, mà được nghe lại giọng người yêu cũ, th́ c̣n ǵ vui mừng hơn."

 

Hắn nh́n đăm đăm vào củi đun trong ḷ sưởi, như đang nhớ lại điều ǵ. Chợt để ư th́ thấy quán ăn đă đầy khách. Trong quán ăn đầy ắp tiếng người nói chuyện, cười đùa, chen lẫn tiếng bát đĩa va chạm nhau. Có vẻ khách ăn phần lớn là người địa phương. Nhiều người gọi hầu bàn bằng tên riêng. Giuseppe! Paolo!

 

-"Không biết nghe từ ai mà cô ấy biết rơ mọi chuyện về tôi. Cả chuyện tôi c̣n độc thân, chuyện tôi đă đi làm ở nước ngoài một thời gian rất lâu. Và một năm trước đây, đă nghỉ hăng mà ra làm riêng. Biết hết. Đừng lo, anh th́ thế nào cũng sẽ thành công. Anh phải tự tin lên chứ. Cô ấy khích lệ cho như thế. Anh chắc chắn sẽ thành công. Không có lư do ǵ để không thành công. Nghe cô ấy nói thế, tôi sung sướng quá. Giọng nói ấy sao mà hiền dịu. Tôi lên tinh thần trở lại, nghĩ rằng ḿnh sẽ làm được. Giọng nói của cố ấy đă phục hồi được tự tín mà tôi đă có từ trước. Tôi nghĩ trong chuyện đối đầu với hiện thực th́ tôi chắc chắn sẽ sống sót được. Hiện thực là thế giới dành cho tôi mà."

 

Hắn cười lớn. -"Thế rồi tôi hỏi chuyện cô ấy. Đă kết hôn với người như thế nào, con cái ǵ chưa, ở đâu,... Cô ấy chưa có con. Kết hôn với người trên cô bốn tuổi, làm việc ở đài truyền h́nh. Giám đốc ǵ đấy. Tôi nói: nghe có vẻ bận rộn quá nhỉ. Cô ấy bảo: bận rộn lắm kia, đến nỗi không rảnh rỗi để có con nữa. Rồi cười lớn. Cô ấy sống ở Tokyo. Trong chung cư ở Shinagawa. Lúc ấy, tôi ở Shiragamedai, tuy không phải là láng giềng chứ cũng gần ngay đấy. Tôi nói: kỳ diệu thật nhỉ? Đại khái là hai đứa đă nói những chuyện như thế. Mọi thứ chuyện mà các cặp người yêu thời trung học cấp ba vẫn nói với nhau trong t́nh huống tái ngộ như thế. Có chút lúng túng, nhưng thật là vui thích. Kết cuộc, hai đứa đă nói chuyện với nhau như hai người bạn thân thiết đă chia tay từ lâu, nay ai đi đường nấy. Lâu lắm rồi mới nói chuyện được hồn nhiên như thế. Chuyện tṛ qua lại rơ lâu. Mà nói với nhau hết mọi chuyện xong rồi th́ yên lặng. Nói sao nhỉ... khoảng yên lặng thật đậm đặc. Yên lặng đến nỗi nhắm mắt lại th́ đủ thứ ảnh tượng hiển hiện lên rơ ràng..."

 

Hắn nh́n bàn tay ḿnh trên bàn một lúc. Rồi ngẩng mặt nh́n vào mắt tôi. -"Tôi chỉ muốn cắt ngay điện thoại lúc ấy, nếu được. Cảm ơn em đă gọi đến, rất vui thích được hàn huyên với em... Cậu hiểu chứ?"

-"Từ quan điểm hiện thực mà nói th́ như thế là thực tiễn nhất rồi." Tôi nói.

-"Thế nhưng cô ấy chưa ngừng ở đấy. Cô ấy rủ tôi đến nhà. Anh đến chơi đi. Anh ấy đi xa v́ công vụ, em ở nhà một ḿnh chán lắm. Tôi chẳng biết nói sao cho phải, đành làm thinh. Cô ấy cũng im lặng. Cứ im lặng như thế hồi lâu. Rồi cô ấy nói như thế này. Chuyện em đă hứa với với anh ngày xưa, em vẫn c̣n nhớ rơ ràng kia đấy."

 

oOo

 

Cô ấy nhắc lại chuyện cô đă hứa hẹn với hắn ngày xưa, cô vẫn c̣n đinh ninh trong ḷng. Lúc đầu, hắn nghe mà không hiểu được ngay. Rồi chợt nhớ lại cô đă nói là kết hôn xong rồi th́ cô ngủ với hắn cũng được. Tất nhiên là hắn nhớ có lần cô đă nói như thế. Nhưng hắn chưa bao giờ nghĩ đó là một lời hứa hẹn. Hắn đă cho là lúc ấy, cô bấn loạn đầu óc mà vọt miệng ra thế thôi. Bấn loạn đến chẳng c̣n biết chuyện ǵ ra chuyện ǵ, nên nói mà cũng chẳng rơ ḿnh nói ǵ nữa. Thế nhưng, cô ấy đă chẳng bấn loạn như hắn tưởng. Cô đă hứa hẹn với hắn điều ấy. Đối với cô th́ đấy là một lời hứa rơ ràng.

 

Bất giác, hắn hoang mang lạc lơng một hồi. Chẳng hiểu đối ứng thế nào là tốt nhất. Hắn bối rối nh́n quanh. Nhưng chung quanh hắn không có khung tựa nào cả. Không c̣n ǵ hướng dẫn hắn nữa cả. Tất nhiên hắn rất muốn ngủ với cô. Điều đó khỏi cần nói. Hắn đă bao lần mơ tưởng chuyện ngủ với cô, ngay cả sau khi chia tay nhau. Ngay cả trong thời kỳ có người yêu khác, hắn cũng đă lắm lần mơ tưởng chuyện ấy trong bóng tối âm thầm. Nghĩ lại th́ hắn chưa hề được thấy ngay cả thân thể trần truồng của cô. Thân thể cô ấy mà hắn biết, chỉ là cảm xúc ở đầu ngón tay luồn vào bên trong áo quần của cô ấy thôi. Ngay cả áo quần lót, cô cũng không cởi ra nữa. Chỉ cho hắn luồn tay vào trong mà thôi.

 

Thế nhưng hắn cũng biết là ngủ với cô trong giai đoạn này th́ nguy hiểm như thế nào. Có thể gây ra đổ vỡ mất mát nhiều thứ. Mà hắn cũng chẳng muốn lay động đánh thức thứ ǵ hắn đă dịu nhẹ bỏ quên trong xó tối của quá khứ. Hắn cảm thấy làm thế không xứng đáng với hắn. Làm thế rơ ràng là có ǵ đấy như là yếu-tố phi-hiện-thực lẫn lộn vào, là điều hắn không chấp nhận được.

 

Thế nhưng, tất nhiên là hắn đă không thể từ chối được. Làm sao từ chối cho được chứ? Bởi đó là cơ hội thần-thoại miên-viễn. Cơ hội thần-thoại tuyệt vời có lẽ cả đời chỉ có một lần thôi. Người yêu xinh đẹp đă chia sẻ cùng hắn những năm tháng dễ tổn thương nhất trong đời, giờ đây lại rủ hắn đến nhà chơi và...... ngủ với em đi. Mà cô ấy ở gần ngay đây thôi. Và lại là lời hứa hẹn truyền-thuyết đă trao nhau trong rừng thẳm của quá khứ xa xăm kia nữa.

 

Một hồi lâu, hắn chẳng nói ǵ, chỉ nhắm nghiền mắt lại. Hắn cảm thấy ḿnh mất hết lời nói rồi.

-"A lô, a lô?". Cô ấy nói. -"Anh c̣n đấy không?"

-"C̣n đây", hắn đáp. -"Được rồi. Anh đến ngay đây. Không đến ba mươi phút. Cho anh địa chỉ của em đi."

Hắn ghi tên toà nhà chung cư, số pḥng và điện thoại của cô. Xong hắn hấp tấp cạo râu, thay quần áo, rồi gọi taxi đến nhà cô.

 

oOo

 

-"Nếu là cậu th́ làm sao nào?" Hắn hỏi tôi.

 

Tôi lắc đầu. Làm sao mà trả lời được câu hỏi hóc búa thế chứ?

 

Hắn cười, nh́n cốc cà-phê để trên bàn. -"Th́ chính tôi cũng muốn khỏi phải trả lời, nếu không trả lời cũng được. Nhưng đă chẳng tránh đâu được cả. Tôi đă phải quyết định ngay lúc ấy. Đi hay không đi. Chỉ một trong hai. Không lưng chừng được. Thế là tôi đă đến nhà cô ấy. Tôi gơ cửa pḥng cô. Vừa nghĩ: giá mà cô ấy không có ở đấy th́ tốt biết mấy. Thế nhưng cô ấy có ở đấy. Vẫn xinh đẹp không khác ǵ ngày xưa. Quyến rũ không khác ǵ ngày xưa. Và thơm phức không khác ǵ ngày xưa. Chúng tôi hai đứa uống rượu, nói chuyện ngày xưa. Cùng nghe chung những bản nhạc cũ ngày xưa. Cậu nghĩ rồi sao nữa?"

 

Tôi chẳng đoán được. Tôi nói: không đoán được.

-"Thời xa xưa, lúc bé, tôi đă đọc một chuyện thần thoại nhi đồng." Hắn nh́n bức tường sâu phía bên kia trong quán vừa nói: -"Cốt chuyện thế nào th́ quên mất rồi, chỉ nhớ rơ một hàng cuối cùng. Bởi chuyện nhi đồng mà kết thúc kỳ lạ như thế là lần đầu tiên tôi đọc thấy. Chuyện kết thúc như thế này: "Mọi chuyện xong xuôi cả rồi, nhà vua và các quan đều ôm bụng mà cười". Cậu có nghĩ là kết luận kỳ lạ không?"

-"Đúng thế." Tôi đồng ư.

-"Giá mà nhớ ra được cốt truyện như thế nào th́ c̣n hiểu được, thế nhưng chẳng làm sao mà nhớ cho ra. Chỉ c̣n nhớ măi một hàng cuối kỳ lạ ấy. "Mọi chuyện xong xuôi cả rồi, nhà vua và các quan đều ôm bụng mà cười". Thế th́ cốt chuyện nó ra làm sao nhỉ?"

 

Chúng tôi đă uống cạn cốc cà-phê.

-"Hai đứa đă ôm ấp nhau." Hắn nói. -"Nhưng không làm t́nh. Tôi không cởi áo quần cô ấy. Mà chỉ dùng ngón tay sờ mó, như ngày xưa. Tôi nghĩ như thế là tốt nhất. Có vẻ cô ấy cũng nghĩ như thế là tốt nhất. Hai đứa im ĺm ôm ấp nhau một hồi lâu. Đó là cách duy nhất để hai đứa lư giải được cho nhau những ǵ cần lư giải. Tất nhiên, nếu là ngày trước th́ khác chứ. Giá là ngày trước th́ đă làm t́nh với nhau một cách tự nhiên và hiểu được nhau hơn rồi. Không chừng do đó mà hai đứa được hạnh phúc nữa kia. Nhưng mọi chuyện đă xong cả rồi. Đă đóng b́ kín, đă đông cứng lại mất rồi. Chẳng c̣n ai có thể mở ra được nữa."

 

Hắn xoay ṿng ṿng cốc cà-phê không, trên đĩa lót. Một hồi lâu. Thật lâu. Đến nỗi người hầu bàn phải trở lại xem chừng. Cuối cùng, hắn ngừng xoay cốc cà-phê. Rồi gọi hầu bàn cho một cốc Espresso nữa.

-"Tôi ở nhà cô ấy tất cả khoảng đâu một giờ đồng hồ. Không nhớ rơ. Nhưng có cảm giác là khoảng chừng ấy. Có lẽ chừng ấy thôi. Chứ ở lâu hơn chắc đầu tôi điên lên mất." Hắn nói, và mỉm cười. -"Rồi tôi từ giă cô ấy, ra về. Cô ấy cũng nói lời từ giă. Và đó quả thật là lần từ giă cuối cùng của hai đứa. Tôi hiểu như thế, mà cô ấy cũng hiểu như thế. Cuối cùng ngoái nh́n lại th́ thấy cô ấy khoanh tay đứng ở cửa. Cô ấy như muốn nói điều ǵ đấy. Nhưng chẳng nói ra. Mà cô ấy muốn nói ǵ, tuy tôi không nghe được, nhưng vẫn hiểu được. Tôi cảm thấy trống vắng vô cùng. Cứ như là một cái ống trống không vậy. Tiếng động chung quanh vang vọng một cách kỳ dị. H́nh dạng mọi vật như xiêu vẹo cả đi. Tôi thờ thẩn lang thang quanh đấy một hồi. Cảm thấy toàn bộ thời gian ḿnh trải qua trong đời từ trước đến nay, đă tiêu hao đi một cách vô vị, chẳng có ư nghĩa ǵ cả. Tôi muốn quay trở lại ngay lúc ấy để ôm chặt cô ấy mà làm t́nh cuồng nhiệt cho thoả ḷng. Nhưng không sao làm được. Chẳng làm sao làm được cả."

 

Hắn nhắm mắt, lắc đầu. Và uống cốc Espresso thứ hai đă được mang đến. -"Nói ra th́ xấu hổ lắm, nhưng ngay sau đó, tôi đă ra đường t́m gái. Chơi gái như thế là lần đầu tiên đấy. Và có lẽ cũng là lần cuối cùng."

 

Tôi nh́n cốc cà-phê của ḿnh một hồi. Và suy nghĩ xem ngày trước, ḿnh đă là người ngạo-mạn như thế nào. Tôi muốn t́m cách bày tỏ điều ấy với hắn. Nhưng chẳng làm sao truyền đạt cho song suốt được.

-"Kể lại như thế này th́ cảm thấy như đang nói chuyện ǵ xảy ra trong đời người nào khác." Hắn nói, và cười lớn. Rồi im lặng như ngẫm nghĩ điều ǵ. Tôi cũng im lặng theo.

-"Mọi chuyện xong xuôi cả rồi, nhà vua và các quan đều ôm bụng mà cười". Cuối cùng, hắn nói. -"Mỗi lần nhớ chuyện ấy, tôi lại nhớ câu ấy, như phản xạ có điều kiện vậy. Tôi nghĩ, chuyện buồn sâu đậm nào cũng có chút ǵ đấy thật buồn cười, hàm chứa bên trong."

 

Tôi nghĩ là, như đă nói trước ở phần đầu, câu chuyện này chẳng chứa đựng một bài học nào cả. Dù vậy, vẫn là chuyện đă xảy ra trong đời hắn, và có thể xảy ra trong đời mọi người chúng tôi. Thế nên, khi nghe kể lại, tôi đă không thể cười lên được, mà bây giờ cũng không thể cười vui được.

 

Phạm Vũ Thịnh dịch

 

 

Ghi chú của người dịch:

Truyện ngắn " Warera no jidai no Folklore " đă đăng trên tạp chí Switch tháng 10 năm 1989, là truyện thứ 3 trong tuyển tập "Người Ti-Vi" từ Nhà xuất bản Đà Nẵng, tháng 8 năm 2007; được dịch từ nguyên tác tiếng Nhật trong bản bỏ túi "TV Pi-puru" (TV People) do Bunshun Bunko tái bản lần thứ 12 tháng 3 năm 2003.

Những năm 1960 là thời phản đế, phản thể chế và phản chiến, "Make love not war", tính dục đă được xem là phương tiện phương pháp để biểu hiện tự do, cảm thông và ư thức phản kháng; tính dục không chỉ là nhu cầu sinh lư mà c̣n là nhu cầu xă hội trong ư nghĩa cảm thông và giao tiếp. Thời hiện tại th́, với bối cảnh khủng hoảng về tài chính, ma sát về văn minh, chiến tranh v́ tôn giáo, dễ khiến  người ta hoài niệm nhiều phần luyến tiếc về thời 1960 đó, thời đại của chúng tôi, những bb.s (baby-boomers) Murakami Haruki, Murakami Ryu, ...